Dat bleek donderdag uit een verkennend onderzoek van bureau Vectis in opdracht van Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Een woordvoerder benadrukt dat het gaat om een voorlopig beeld. De oorzaak van de stijging is volgens hem nog een raadsel.Een breder vervolgonderzoek, waartoe ZN deze week opdracht heeft gegeven, moet duidelijk maken welke specialisten meer zijn gaan verdienen en in welke ziekenhuizen ze werken. „Deze kosten worden gedeclareerd bij de verzekeraars, zij draaien ervoor op”, licht de woordvoerder toe.

Volgens Zorgvisie, een internetsite voor beleid en management van de gezondheidszorg, heeft de stijging te maken met de invoering van een nieuw uurtarief en het afschaffen van het vaste vergoedingenbedrag, de zogeheten lumpsum.

In de eerste helft van 2008 steeg het specialistenhonorarium gemiddeld met 40 procent ten opzichte van de eerste zes maanden van 2007. Het aantal diagnoses en behandelingen ging met 10 procent omhoog. Na aftrek van het hogere aantal behandelingen blijft een stijging van 26 procent over, terwijl het juist de bedoeling was dat de kosten niet hoger zouden worden.

De stijging doet zich voor in het zogenoemde a-segment met vaste prijzen, dat vorig jaar 80 procent van het ziekenhuisbudget uitmaakte.

De cijfers zijn een fikse tegenvaller voor minister Klink van Volksgezondheid, aldus hoofdredacteur Bassant van Zorgvisie. Het was namelijk van het begin af aan de bedoeling dat de invoering van het nieuwe uurtarief per 1 januari 2008 niet tot extra kosten zou leiden.

Volgens Bassant zijn de cijfers voor het ministerie reden om dit jaar een groot onderzoek te laten uitvoeren naar de ontwikkeling van de specialisteninkomens. Daarbij komt ook de ontwikkeling in het vrij onderhandelbare b-segment aan de orde.

Vooral de vrijgevestigde ondersteunende specialisten verdienen meer. Zij lijken te profiteren van een toeslag om de overgang naar het nieuwe systeem niet te groot te laten zijn. De invoering van een uurtarief had de inkomens tussen specialisten onderling gelijk moeten trekken. De verschillen zijn echter nog steeds groot. Een radioloog kan ook nu nog 500.000 euro per jaar verdienen.

De Orde van Medisch Specialisten reageert geïrriteerd. „Ze vergelijken appels met peren”, aldus een woordvoerster. „Voor een volledige vergelijking moet de gedeclareerde omzet in het a-segment van 2008 worden vergeleken met de lumpsum van 2007. Dan pas wordt duidelijk of er sprake is van een „explosieve stijging.”