Schouwenburg krijgt een nieuw jasje
’t HARDE – De aanblik ervan doet nog wat troosteloos aan, maar het historische landgoed Schouwenburg in ’t Harde en het bijbehorende landhuis krijgen een grondige opknapbeurt. Vanmiddag was de aftrap.
Restauratie historische buitenplaats bij ’t Harde begintEen dun laagje sneeuw heeft de afgelopen nacht de strijd met het gras gewonnen. De invallende dooi komt het groen echter te hulp. De eerste grote druppels uit de statige dennen rond het landhuis Schouwenburg raken met een zachte tik de grond. Het is bijna het enige geluid dat in de wijde omgeving is te horen.
Het landgoed is een oase van rust, al zet het winterse tafereel alles in een wat somberder daglicht. Het kan de trotse eigenaar van het woonhuis, mevrouw Anneveld (55), niet deren. Samen met haar 60-jarige man kocht zij het historische stulpje eind vorig jaar van het Geldersch Landschap. Zowel de buitenkant van de riante woning als de binnenkant worden grondig aangepakt. Volgend voorjaar moet het onderkomen in elk geval bewoonbaar zijn, verzekert Anneveld.
Het Haagse echtpaar bewoont al een monumentaal pand in Den Haag. „Mijn man gaat bijna met de vut en we zochten iets om ons van de straat te houden. We wilden weg uit de drukte van de Randstad. Het is hier heerlijk, toch?” verzucht Anneveld, terwijl ze met haar hand naar buiten wijst waar een gans langzaam de waterkant van de omliggende gracht opwaggelt. „Dat is Hans”, zegt Anneveld grinnikend. „Die is hier de vaste bewoner van de tuin. Als hij honger heeft, tikt hij gewoon even met zijn snavel op het raam.”
Dat huize Schouwenburg een rijke historie kent, heeft als keerzijde dat de woning erg gedateerd is en dus veel renovatie en onderhoud vergt. Anneveld, zelf architect, ziet daar niet tegenop. „Een bevriende restauratiearchitect helpt ons. We kunnen alles naar eigen idee en smaak uitvoeren, daarbij rekening houdend met de historie van het pand.”
Landgoed Schouwenburg dateert uit begin veertiende eeuw en kende veel verschillende eigenaren. De geslachten Saeghman, Heeck, Van Zuylen van Nyevelt, Van Dedem en MacLeod woonden er. In 1808 werd de familie Van Spaen de eigenaar van de buitenplaats. Frederik Adolf baron van Spaen was vanaf 1812 burgemeester van Oldebroek.
In 1867 kwam het landgoed in handen van mr. J. G. W. H. baron van Sytzama, die toen nog maar net kantonrechter was in Elburg. De centrale zaal van het huis werd in die tijd gebruikt als rechtszaal. De lucht is er wat bedompt, maar de statige marmeren schouw, de donkerhouten vloer en het rijkversierde plafond maken veel goed.
„Deze fraaie zaal zouden we straks kunnen openstellen voor bedrijfsvergaderingen of muzikale bijeenkomsten”, mijmert Anneveld. „Niet al te heftig, hoor”, waarschuwt ze. We willen de boel onder geen beding bedrijfsmatig gaan exploiteren.”
De familie Van Sytzama bleef meer dan honderd jaar eigenaar van de Schouwenburg. In 1976 konden Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen het landgoed en het huis aankopen. De woning dateert grotendeels uit 1750 tot 1760. Het huidige, gepleisterde uiterlijk kreeg het huis in 1820.
In de Tweede Wereldoorlog herbergden de Sytzama’s onderduikers in de kelders van de woning. „Zij zijn in de kleding van de werklui naar buiten gesmokkeld”, weet Anneveld. „Daarna hebben de Duitsers een tijdje hun intrek genomen in de woning. Bij de eerste berichten over ophanden zijnde Britse bombardementen werd de grond hen te heet onder voeten en gingen ze ervandoor. Gelukkig is het pand vrijwel ongeschonden uit de Tweede Wereldoorlog gekomen.”
Hoewel de Haagse en haar man westerlingen zijn, willen ze graag aansluiting zoeken bij de lokale gemeenschap in ’t Harde. „Ik heb al gesprekken gevoerd met een zorgboerderij hier in de buurt. Het zou leuk zijn als de mensen die daar werken hier in de tuinen aan de slag kunnen.”