Jimmy Carter: oorlog heeft rampzalige gevolgen
De vroegere Amerikaanse president Jimmy Carter meent dat een ’preventieve’ oorlog rampzalige gevolgen zal hebben. Carter zei dat dinsdag in de Noorse hoofdstad Oslo bij het in ontvangst nemen van de Nobelprijs voor de Vrede. De oud–president hield het in zijn toespraak algemeen en noemde de Verenigde Staten en Irak niet bij naam.
„Als machtige landen het principe van preventieve oorlog gaan aanhangen, dan kan dat catastrofale gevolgen hebben”, zei de oud–president. De 78–jarige Carter staat wel bekend om zijn kritiek op het harde Irak–beleid van George Bush. Hij refereerde aan „machtige landen” die met hun oorlogsbeleid veel ellende kunnen veroorzaken in de huidige tijd van kernwapens.
„We moeten wel onthouden dat er vandaag de dag zeker acht kernmachten ter wereld zijn. Drie daarvan bedreigen hun buurlanden in gebieden van grote internationale spanningen.” En: „We zullen nooit leren hoe we moeten samenleven in vrede door elkaars kinderen te doden.”
De Democraat Carter was president van de VS tussen 1977 en 1981. Hij bemiddelde na zijn presidentschap in verschillende conflictgebieden, zoals Haïti, Noord–Korea en Afrika. Eerder hekelde Carter ook al het Midden–Oosten–beleid van Bush. Volgens Carter is oorlog altijd slecht, hoe noodzakelijk die soms ook is.
Half oktober kreeg Carter de Nobelprijs voor de Vrede 2002. Hij is de derde Amerikaanse president die de prijs ooit kreeg, na Theodore Roosevelt (1906) en Woodrow Wilson (1920). Het Nobelcomité kende hem de prijs toe wegens „decennia van onvermoeibare pogingen vreedzame oplossingen te vinden voor internationale conflicten, de bevordering van democratie en de mensenrechten en de bevordering van economische en sociale ontwikkeling”.
Dinsdag nam Jimmy Carter een oorkonde, een gouden medaille en een geldbedrag van 1,1 miljoen euro in ontvangst. Voorzitter Berge van het Nobelcomité had warme woorden over voor de Amerikaan. „Jimmy Carter gaat waarschijnlijk niet de geschiedenis in als meest effectieve president, maar hij is zeker de beste oud–president die het land ooit heeft gehad”, aldus Berge dinsdag.
De toekenning van de Nobelprijs voor de vrede aan Carter zorgde in oktober voor verontwaardiging. Dinsdag waren er weinig protesten te horen. Buiten het stadhuis in Oslo demonstreerde een veertigtal Iraniërs tegen de prijsuitreiking. Carters beleid zou de weg hebben geplaveid voor de islamitische revolutie in 1979 in Iran.
