„Een sprong in de goede richting”
Totdat de ChristenUnie eind 2006 in gesprek raakt over de vorming van een coalitie schaart de partij zich achter een initiatiefwet van de SGP om de Winkeltijdenwet aan te scherpen. Nu ligt er ook een voorstel van het kabinet op tafel. Kamerlid Ortega-Martijn: „Gezien de felle reacties moet dat voldoende zijn.”
Het kabinet wil tegengaan dat gemeenten op basis van de zogenoemde toerismebepaling oneigenlijk extra koopzondagen toestaan. Wat vindt u van dit voorstel?„De toerismebepaling wordt nader omschreven, waardoor de huidige onduidelijkheid wordt weggenomen. Ook legt de wet nu te veel de nadruk op economische belangen. Gemeenten moeten straks in hun besluit in ieder geval de belangen van zondagsrust, leefbaarheid, veiligheid en openbare orde meewegen. Een sprong in de goede richting.”
De minister laat het oordeel van wat wel of niet toeristisch is over aan gemeenten. Blijven zij daarmee niet te veel slagers die hun eigen vlees keuren?
„De gemeenteraad krijgt straks heel wat meer uit te leggen als zij gebruik wil maken van de toerismebepaling. Maar het is goed de verantwoordelijkheid daar te leggen. Het lokaal bestuur is uitvoerder en handhaver van landelijke wetgeving. Bovendien kan de raad als volksvertegenwoordigend orgaan prima belangen afwegen. Rechterlijke toetsing is mogelijk; dat wordt alleen maar duidelijker door de wetswijziging.”
In overduidelijk niet-toeristische steden, zoals Almere, mogen de winkels nu iedere zondag open. Geeft dat niet aan dat veel gemeentebesturen het met de wet niet al te nauw nemen?
„Ik kan niet zeggen dat gemeentebesturen het niet nauw nemen met de wet. Wel is gebleken dat er onduidelijkheid heerst met betrekking tot de interpretatie van de wet. De minister stelt nu klip-en-klaar dat de toeristische aantrekkingskracht van gemeenten los moet staan van de winkelopening op zondag. Anders gezegd: het Noordzeestrand of de historische binnenstad moet de trekpleister zijn, niet het winkelcentrum zelf. De eis dat de toeristische aantrekkingkracht daarnaast substantieel moet zijn, is een belangrijke aanvulling op deze, reeds bestaande, eis.”
SGP en SP hebben een concurrerende initiatiefwet ingediend, die een slag verder gaat door voor te stellen dat de minister gemeenten vooraf goedkeuring moet verlenen voor extra koopzondagen. Is dat niet effectiever?
„Centralisatie is niet per definitie effectiever. Ambtenaren op ministeries moeten dan bij iedere aanvraag in een gemeente poolshoogte nemen. Dit brengt veel bureaucratie met zich mee. Wij vinden dit een lokale aangelegenheid die in de meeste gemeenten prima werkt. Daarnaast is altijd nog de gang naar de rechter mogelijk.”
Toen u nog niet in gesprek was met CDA en PvdA over de vorming van een coalitie steunde u deze initiatiefwet nog wel.
„Als ik zie welke reacties de huidige wijzigingen hebben opgeleverd, gemeenten en ondernemers die klagen over banen- en omzetverlies, dan heb ik het idee dat de boodschap is aangekomen en dat het voorstel van het kabinet voldoende moet zijn. Het is wezenlijk een stap vooruit en doet meer recht aan de oorspronkelijke bedoeling van de wet.”
Vakbonden laken het dat het kabinetsvoorstel, in tegenstelling tot het SGP/SP-initiatief, geen rol toekent aan de belangen van werknemers. Terecht?
„Inderdaad. Wij zullen de minister vragen ook de belangen van werknemers en kleine zelfstandige ondernemers op te nemen in de wet.”