„Het is de professor tegen de student”
Lourens Heres is niet onder de indruk van de kritiek van prof. dr. C. J. de Ruijter op zijn boek ”Broeder weg” over de koers van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV). „De Ruijter zegt dat er helemaal niets van mijn analyse klopt en dat ik volledig mistast. Maar hij laat dat op geen enkele manier zien. Het is de professor tegen de student. Dan heb je toch geen argumenten meer nodig?”
In partycentrum De Vijverhoeve, naast de A28 bij Zwolle, presenteerde Heres donderdagavond zijn boek ”Broeder weg”. Volgens hem hebben de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt zich aangepast aan de geest van de tijd en zijn ze daardoor ingrijpend veranderd.Volgens Heres, student theologie aan de Theologische Universiteit Apeldoorn van de Christelijke Gereformeerde Kerken en lid van de GKV, lijkt het erop dat de kerkgeschiedenis zich herhaalt. „Drie jaar geleden las ik over de Afscheiding van 1834 en de tijd rond de Vrijmaking van 1944. Wat komt me dat bekend voor, dacht ik. Dezelfde discussies als nu. Dezelfde vragen, dezelfde situaties. Waarom moeten we steeds dezelfde fouten maken?”
Hij signaleert in de vrijgemaakte kerken een sterk teruglopende kennis van de Bijbel en de belijdenisgeschriften. Ook zou het onderscheid tussen kerk en wereld steeds meer vervagen. „Wat óók steeds weer terugkomt, is dat mensen die willen vasthouden aan Schrift en belijdenis verdacht worden gemaakt. We mogen de waarschuwing van onze eigen kerkgeschiedenis niet in de wind slaan.”
In Kampen-Noord, waar ds. E. Hoogendoorn is afgezet als predikant wegens „openlijke scheurmakerij”, speelt zich volgens hem in het openbaar af wat in heel de GKV in het verborgen speelt. „Daar openbaart zich de botsing tussen postmodernisme en gereformeerd-zijn. Sommigen vallen over de zinsnede in mijn boekje waarin ik zeg dat het denken van De Ruijter en De Bruijne door satan is beïnvloed. Nu is dat inderdaad scherp gesteld. Maar je moet dat wel in het verband zien. Ik heb de positie van het conflict in Kampen-Noord heel duidelijk willen stellen tegen de achtergrond van de strijd tussen waarheid en dwaling.”
Vertekening
De vrijgemaakte Theologische Universiteit in Kampen heeft volgens Heres een belangrijk aandeel gehad in het veranderde denkklimaat in de vrijgemaakte kerken. Tot 2007 studeerde hij zelf aan de Broederweg. „Ik proefde er de intentie om de Bijbel recht te doen, maar heel vaak kreeg ik het idee dat het achterhaald was om nog klassiek gereformeerd te denken”, schrijft hij in ”Broeder weg”.
Als voorbeeld noemt Heres de Kamper hoogleraren prof. dr. A. L. Th. de Bruijne en prof. De Ruijter. „Ze willen de Bijbel graag begrijpelijk en toepasbaar maken voor onze tijd. Maar ze versluieren dat de Bijbel zelf duidelijk is, omdat de Here daarin rechtstreeks tot Zijn volk spreekt. En waar de Bijbel in hun ogen onduidelijk blijft, vullen ze het aan met kennis van buiten de Bijbel. Op die manier krijgt de wetenschap invloed ten koste van Gods Woord. Helaas moeten we constateren dat deze theologen geen weerstand bieden aan het postmoderne denken, maar eigenlijk juist een weerloze prooi zijn van dat denken.”
Heres is niet onder de indruk van de kritiek van de rector van de Theologische Universiteit Kampen, prof. De Ruijter, op zijn boek. Prof. De Ruijter zei in deze krant dat Heres een nogal vertekenend beeld schetst van de kerkelijke en theologische realiteit in de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt.
Heres: „De Ruijter zegt dat er helemaal niets van mijn analyse klopt en dat ik volledig mistast. Maar hij laat dat op geen enkele manier zien. Hij gaat in principe helemaal niet in op mijn boek.”
Volgens Heres lijkt het erop dat prof. De Ruijter zich beroept op zijn autoriteit als professor. „Dan is het professor tegen de student. Dan heb je toch geen argumenten meer nodig? Ik beschouw de reactie van De Ruijter maar als een publieke uitnodiging om mijn boek te gaan lezen.”
Schaapskleren
Dan mogen er vragen worden gesteld. „Waarom zijn De Bruijne en De Ruijter hier niet?” vraagt iemand. „We moeten niet óver hen praten, maar mét hen. Het zijn onze broeders, nog steeds.”
„Dat onderstreep ik van harte”, zegt Heres. „Maar mijn verwijt is dat ze de discussie niet aangaan.”
Iemand anders: „Als er in de Bijbel staat: Wacht u voor valse profeten, moeten we dan bij De Bruijne en De Ruijter denken aan wolven in schaapskleren?”
Heres, die aangeeft niet op de persoon te willen spelen, voorzichtig: „Als ze dwalingen brengen, dan lijkt het er wel op.”