Rijksmuseum gaat aan de moderne kunst
Het Rijksmuseum in Amsterdam biedt sinds dinsdag onderdak aan het schilderij De Vierkante Man van Karel Appel (1921–2006). Het is het eerste naoorlogse schilderij dat in het bezit is van het museum.
Het Rijks heeft het werk uit 1951 gekocht uit de nalatenschap van de kunstenaar. Het museum wilde graag een schilderij hebben van Appel, een van de belangrijkste Nederlandse kunstenaars van na de Tweede Wereldoorlog. „Het Rijksmuseum is het visitekaartje van de Nederlandse kunst", zei directeur collecties Taco Dibbits. „Daar horen gezichtsbepalende stukken van de twintigste eeuw bij.“Het museum wil de verzameling moderne kunst geleidelijk aan uitbreiden. Het heeft al een werk van beeldhouwer Carel Visser, momenteel te zien in het Rijksmuseum Twenthe. Het beeld Acht Gestapelde Balken is de eerste naoorlogse sculptuur die in het bezit is van het Rijks. Volgens Dibbits gaat het museum niet in het vaarwater zitten van bijvoorbeeld het Stedelijk Museum in Amsterdam. „We streven niet naar een volledig overzicht van de twintigste eeuw. Dat is in andere musea te zien.”
Appel schilderde De Vierkante Man in Parijs. Het doek dateert uit het laatste jaar van CoBrA, de stroming voor moderne kunst die in 1948 werd opgericht door kunstenaars uit Kopenhagen, Brussel en Amsterdam. „Het schilderij vat samen hoe Appel in de daaraan voorafgaande jaren een heel nieuwe en voor de Nederlandse kunst van dat moment gezichtsbepalende beeldtaal had ontwikkeld", aldus het Rijksmuseum. De Vierkante Man was slechts twee keer eerder voor het Nederlandse publiek te zien: in 1965 en 1991.
Het museum toont het werk tot en met 16 februari samen met twee schilderijen van Appel die langdurig in bruikleen zijn gegeven: Zwarte Maagd en De Ontmoeting, beide uit 1952. De drie doeken worden gepresenteerd met zes onbekende en nooit eerder gepubliceerde foto’s van de beroemde fotograaf Robert Capa. Die foto’s tonen Appel aan het werk in zijn Parijse atelier.