Justitie wil effectiever criminaliteit aanpakken
Het openbaar ministerie (OM) in Nederland wil zich de komende vier jaar alleen bezighouden met werkzaamheden die de criminaliteit daadwerkelijk verminderen. Van andere inspanning moet worden afgezien.
Dat stelt het OM in het meerjarenplan Perspectief op 2006, dat minister Donner van Jusitite woensdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Als speerpunten voor de komende jaren worden landelijk de thema’s drugs, terrorisme, mensenhandel en -smokkel en wapenhandel aangegeven.
Ook het bestrijden van milieucriminaliteit en fraude verdient landelijke aandacht, meent de opsporings- en vervolgingsinstantie. De nationale recherche die geformeerd gaat worden, moet in de toekomst meer samenhang gaan brengen in het aanpakken van de georganiseerde misdaad die zich schuldig maakt aan de geselecteerde vergrijpen.
In mei gaf de baas van het OM, procureur-generaal J. de Wijkerslooth, al een voorproefje dat zijn organisatie duidelijke keuzes gaat maken. In een brief aan toenmalig minister van justitie Korthals schreef hij bijvoorbeeld dat „de aard van individuele fietsendiefstallen niet rechtvaardigt dat de aanpak ervan ten koste zou gaan van het aanpakken van zwaardere criminaliteit.”
Het OM denkt dat er de komende jaren veel te winnen valt bij de ’strafrechtelijke aandacht’ voor veelplegers. De aanpak van jeugd die hier vatbaar voor lijkt, krijgt daarbij prioriteit. Deze mensen zijn in de ogen van justitie de stelselmatige daders van de toekomst zijn.
Een andere doelstelling van het OM is de politie meer en structureler aan te sturen bij het bestrijden van criminaliteit. Justitie wil daarbij betere keuzes maken door te zorgen dat er meer gedetailleerde informatie beschikbaar komt over misdaad. Uit een onderzoek van de commissie-Franssen bleek onlangs dat het aansturen van de politie en de informatiepositie zwakke punten van het OM zijn.
Het Openbaar Ministerie wil ook meer zaken buiten de rechter om gaan regelen. Dan kan de beschikbare capaciteit beter worden benut. Het OM gaat daarom meer dan voorheen zelf straffen opleggen: geldboetes en taakstraffen. Ook moeten zaken sneller worden afgehandeld, vindt de top van het OM. „Het overgrote deel van de zaken wordt binnen zes maanden afgedaan”, stelt justitie zich tot doel.
De Tweede-Kamerfractie van de PvdA vindt het ’ongelukkig’ dat het OM nu pas met de toekomstnota komt, terwijl de Kamer bij de begrotingsbehandelingen al met de minister heeft gediscussieerd over de toekomst. Woordvoerder Van Heemst vindt dat het OM de indruk wekt zich aan het politiek debat te willen onttrekken. Van Heemst zegt de kwestie maandag in de Kamer te zullen bespreken. Dan verdedigt Justitie- minister Donner het veiligheidsplan van het kabinet. PvdA en VVD vinden het vooral belangrijk dat het OM zich inzet voor bestrijding van criminaliteit „waar burgers last van hebben”, zoals straatroof, mishandeling en inbraak.