Dat blijkt uit onderzoek naar het dorpsleven dat het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) maandag heeft gepubliceerd. Centraal stond de vraag wat er overbleef van de al dan niet vermeende hechte dorpsgemeenschappen. De onderzoekers, dr. L. Vermeij en drs. G. Mollenhorst, namen ruim 2000 interviews af. Hun rapport is de vierde publicatie in het onderzoeksprogramma Sociale Staat van het Platteland, dat het SCP op verzoek van het ministerie van Landbouw uitvoert.Van de plattelanders vindt 44 procent nieuwelingen wel belangrijk voor de levendigheid in de dorpen. Tegelijk vindt 24 procent hen een bedreiging voor de eigen samenleving en denkt 52 procent dat ze altijd nieuwkomer zullen blijven.

Meer plattelanders dan stedelingen zijn lid van een kerk of een ander geloofsgenootschap. En van hen gaat een groter percentage regelmatig naar een kerkdienst dan in de stad.

Plattelanders zijn ook vaker lid van verenigingen, clubs of organisaties, maar daarin zijn ze niet altijd erg trouw: als stedelingen ergens toe behoren, gaan ze er gemiddeld vaker naartoe.

De onderzoekers van het SCP keken ook naar onderwerpen als eenzaamheid, problemen met vervoer en het verenigingsleven op het platteland. Daaruit komt onder meer naar voren dat de plattelanders ondanks de grote afstanden niet meer problemen met vervoer ervaren dan stedelingen.

Plattelandsbewoners zijn iets meer georiënteerd op de lokale gemeenschap dan stedelingen. Dorpelingen ervaren de sociale samenhang in hun buurt als sterker dan stedelingen.

In vergelijking met stedelingen geven meer van hen aan dat buurtgenoten elkaar groeten, elkaar in de gaten houden en in actie komen wanneer de gordijnen een paar dagen dicht blijven bij een oudere buurtbewoner of wanneer het vermoeden bestaat van kindermishandeling. Daarbij woont een iets groter deel van de personen die belangrijk zijn voor plattelandsbewoners dichtbij.

Dit betekent niet dat de sociale verbanden op het platteland bijzonder hecht zijn. De netwerken van stedelingen zijn juist iets dichter, wat betekent dat hun contacten elkaar ook relatief vaak onderling kennen. Relaties van stedelingen vervullen ook iets vaker meerdere functies voor elkaar.

Door de sociale samenhang is de leefbaarheid op het platteland goed. Slechts 11 procent voelt zich onveilig op straat, terwijl dat in de stad 24 procent is. Ook is er minder eenzaamheid. Verder zijn lokale tradities er „springlevend.”