Het is een van de opvallende uitspraken in het vanmiddag verschenen jaarboek ict en samenleving 2008, waarin vanuit seculiere hoek digitale media onder de loep worden genomen.In het jaarboek ”Omzien naar de toekomst” van het onderzoeksinstituut TNO, het platform voor eNederland ECP.NL en het platform voor de informatiesamenleving EPN, geeft een aantal prominente auteurs en opinieleiders hun visie op de rol van ict in de samenleving.

Zo beschrijft bijzonder hoogleraar ict en sociale verandering aan de Erasmus Universiteit Rotterdam Valerie Frissen hoe alledaags ict-toepassingen inmiddels zijn. „Het mobieltje behoort inmiddels tot de onmisbare standaarduitrusting van vrijwel iedere Nederlander. Veel huishoudens beschikken niet eens meer over een vaste telefoonaansluiting. Degenen die nu nog geen mobieltje hebben doen dat hoogstwaarschijnlijk vanuit een hedendaagse variant op geuzengedrag.”

Hoogleraar journalistiek en nieuwe media aan de Universiteit Leiden Mark Deuze gaat een stapje verder in zijn analyse. Hij benadrukt dat digitale media in alle facetten van het dagelijkse leven een cruciale rol spelen. „Het is een definitieve en fundamentele verschuiving van een leven mét media naar een leven ín media.”

Hij verwijst daarbij naar het mediagebruik van vooral jongeren. „Dat schuift langzaam maar zeker op naar apparaten en functies die met elkaar gemeen hebben dat ze draagbaar, draadloos, convergent (alles ineen, red.) en genetwerkt zijn. Het beste voorbeeld daarvan is wel de eigentijdse mobiele telefoon, waarbij activiteiten als bellen, mailen, chatten, websurfen, fotograferen, televisiekijken en (alleen of samen met anderen) spelletjes spelen volledig door elkaar heen lopen.”

Volgens Deuze is het onderscheid tussen produceren en consumeren, mediarepresentatie en werkelijkheid, offline en online steeds moeilijker te maken. „We leven in een wereld waarin het steeds minder zinvol, nuttig, of zelfs maar mogelijk is om media en het alledaagse leven van elkaar te onderscheiden.”

De Leidse hoogleraar stelt dat deze vervaging tot een nieuw soort psychose leidt: „De wereld wordt als een mediadecor ervaren, als een levende soapopera.”

Dat digitale vaardigheden voor werknemers de komende jaren van onschatbare waarde zijn op de arbeidsmarkt, beklemtonen hoogleraar toegepast economisch onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam Jules Theeuwes en econoom Jarst Weda. „Mensen die niet over digitale vaardigheden beschikken, komen in een uiterst moeilijke, zo niet hopeloze arbeidsmarktpositie. Een dramatisch slechte arbeidsmarktpositie vergelijkbaar met die van analfabeten op de huidige Nederlandse arbeidsmarkt.”