Drugsrunners die in Roosendaal over straat scheuren en verkeersregels aan hun laars lappen, geweld en mishandeling in de drugsscene, gebruikers die voor onbehagen onder de burgers zorgen.De problemen in de grensstad liegen er niet om. Wekelijks bevolken zo’n 13.000 grotendeels Belgische drugstoeristen Roosendaal. Het nabijgelegen Bergen op Zoom krijgt iedere week zo’n 12.000 drugstoeristen binnen de poorten. Niet alleen worden de -gedoogde- coffeeshops massaal bezocht, ook de illegale drugshandel tiert er welig. „Mensen durven op gezette tijden de straat niet op en durven criminaliteit niet te melden bij de politie uit angst voor represailles”, zo meldt de recente Nota Cannabisbeleid 2009, die de basis vormt voor de nieuwe aanpak van de drugsproblematiek.

Drugsdealers die de macht op straat overnemen. Dat is ernstig.

Burgemeester Marijnen van Roosendaal: „Inderdaad. In de softdrugsscene gaan grote hoeveelheden geld om. Handelaren kopen in een bepaald gebied in de stad panden op. Zo worden delen van straten in bezit genomen. Daar willen we wat aan doen.”

Is het water u tot aan de lippen gestegen?

„Onder burgers heerst een groot gevoel van onbehagen. Er is veel overlast van dealers. Niet alleen rond de coffeeshops, maar ook elders in de stad. Gedoogde coffeeshops, die gigantische omzetten maken, hebben een duidelijke link met het georganiseerde criminele circuit. Daar komt bij dat overlast door jongeren in Roosendaal ook te maken heeft met de drugsproblematiek. Nogal wat jongeren bezwijken voor de verlokkingen van de drugshandel. Ze verdienen makkelijk geld, rijden in mooie auto’s rond. Dat willen we tegengaan.

De afgelopen vijf jaar lang hebben we intensief de drugsoverlast proberen aan te pakken, in samenwerking met onder meer politie en hulpinstanties. We hebben indrukwekkende hoeveelheden drugs in beslag genomen. Maar het heeft niet echt geholpen. Ik heb geen zin in een ratrace van nog meer criminaliteit, nog meer inzet van politie en andere instanties.”

Denkt u de problemen te verhelpen met de nieuwe aanpak, het sluiten van de coffeeshops?

„Tot onze verrassing is gebleken dat het gros van de Belgische bezoekers naar de coffeeshops in de stad komt, dus de plekken waar de drugsverkoop wordt gedoogd. Ze denken dat de drugs daar veilig zijn. De mensen komen dus niet in eerste instantie voor de illegale handel in de stad.

Wel blijkt dat de illegale handel in Roosendaal gelieerd is aan de coffeeshops. Drugsrunners vangen klanten op die op weg zijn naar de coffeeshops en voeren ze mee naar illegale verkooppunten. Door de coffeeshops te sluiten, is er voor de Belgische drugsgebruikers geen reden meer naar Roosendaal te komen.”

Verplaatst de drugshandel in Roosendaal zich nu meer naar het illegale circuit?

„Dat zal meevallen, denk ik, omdat de Belgen immers vooral voor de coffeeshops hier komen. In hun eigen omgeving kunnen ze wel terecht in het illegale circuit.”

Buurgemeenten zullen zeggen dat u het probleem verplaatst.

„Dat zou kunnen. Wij zullen in ieder geval zeker uitbundig en creatief naar de Belgen gaan communiceren wat ons nieuwe beleid is. Via YouTube en fora op internet. Op die manier willen we Belgische drugstoeristen ontmoedigen om naar hier te komen. Ik denk dat de drugsgebruikers voor het illegale circuit wel in België kunnen blijven.”

Komt uw besluit de coffeeshops te sluiten ook voort vanuit de overtuiging dat je geen schadelijke genotsmiddelen moet willen aanbieden?

„Het gaat er mij alleen om de openbare orde te handhaven en de specifieke grensproblematiek aan te pakken. Als ik burgemeester in het midden in het land was geweest, had ik deze maatregelen waarschijnlijk niet genomen. Ik zou het niet erg vinden als er in Europees verband ruimte komt om op drugsgebied zaken te ordenen, net zoals bij alcohol.”

Eigenaars van coffeeshops kunnen naar de rechter stappen om uw besluit aan te vechten. Krijgt u de rechter mee?

„Dat denk ik wel. We hebben uitvoerig juridisch advies ingewonnen en dit soort zaken diepgaand onderzocht. Punt van discussie is wat mij betreft alleen de redelijkheid van de termijn die de coffeeshops krijgen, voordat ze hun deuren moeten sluiten.”

Minster Hirsch Ballin van Justitie heeft zich achter uw beslissing geschaard om de coffeeshops te sluiten.

„Goed om te horen. Tegelijkertijd wil ik tegen Den Haag zeggen: Maak beleid waardoor grensgemeenten als Maastricht, Venlo, Terneuzen, Bergen op Zoom en Roosendaal gevrijwaard blijven van drugsproblemen. Het is onaanvaardbaar dat wij de dupe zijn van het gedoogbeleid, waardoor buitenlandse drugskopers naar de Nederlandse grenssteden komen.”