Nederlander niet in paniek, wel bezorgd
De gang van zaken rond Fortis heeft de Nederlandse consument met de neus op de feiten gedrukt. Aan de kredietcrisis en de (mogelijke) gevolgen daarvan, valt niet te ontkomen.
Dat spaarders geld overhevelen naar banken die ze betrouwbaar achten, staat vast. Fortis liet onlangs zelf weten dat de afgelopen periode zo’n 5 miljard euro bij de bank is weggehaald. Concurrenten hebben aangegeven juist opmerkelijk veel vermogen binnen te halen. Maar zijn er ook Nederlanders die zo nerveus zijn geworden dat ze hun geld van de bank halen om het onder hun matras te leggen?„Mensen maken zich wel zorgen, maar van paniek is geen sprake”, aldus Marcel van Beusekom van de Consumentenbond. Dagelijks komen er bij de organisatie vijftig telefoontjes binnen van bezorgde consumenten. „Meestal vragen mensen naar wat er gebeurt als hun bank failliet gaat. Omdat er garanties zijn, adviseren we mensen niet hun geld in een oude sok te stoppen.”
Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) bespeurt geen onrust onder burgers. „We krijgen niet meer vragen van consumenten dan normaal. Er is nog niets te merken van onrust op straat, men is nog rustig.”
Bij de stichting Korrelatie, vraagbaak voor allerlei problemen, is de kredietcrisis nog geen onderwerp van gesprek. „Signalen dat mensen zich daar zorgen over maken, krijgen we niet”, aldus directeur Leida van den Berg.
Volgens de aan Nyenrode verbonden hoogleraar economische psychologie, Edward Groenland, kan het sentiment onder consumenten snel omslaan. „Dat kan zomaar gebeuren, bijvoorbeeld als opeens in het nieuws is dat zich rijen vormen voor de bank. Beelden zijn erg belangrijk.”
De consumentenonderzoeker stelt dat mensen steeds meer twijfelen aan alle geruststellende verhalen van politici en zakenmensen. „Banken hebben een heel slechte reputatie. Ze verdienen aan je, verrijken zich ten koste van de man op straat. Dit is het beeld dat bestaat”, aldus Groenland.
Collega-hoogleraar Fred van Raaij van de Universiteit van Tilburg acht het uitbreken van massale paniek minder waarschijnlijk, maar wel mogelijk. „Massamedia kunnen daarin een rol spelen. Maar ik ben iets minder pessimistisch.”