Voormalig LPF-staatssecretaris van Financiën Van Eijck gaf donderdag aan dat deze drie partijen tot een duurzame samenwerking kunnen komen.De coalitie van PvdA, CDA en VVD viel begin juli uiteen. PvdA en VVD zegden het vertrouwen in hun partner het CDA op. Aanleiding was een debat over de bouw van woningen in de Utrechtse polder Rijnenburg.

Omdat de partijen er niet uit kwamen, werd Van Eijck twee weken geleden aangesteld als informateur. Hij bekeek of er mogelijkheden waren om de coalitie te lijmen, maar daar bleek onvoldoende draagvlak voor te zijn. Een samenwerking met de SP of een groter aantal kleinere fracties was ook niet haalbaar. Volgens Eijck moeten CDA, VVD en CU er wel in slagen een goede coalitie te vormen.

Met het verdwijnen van de PvdA uit Gedeputeerde Staten gaat een grote fractie naar de oppositie. De sociaaldemocraten hebben 8 van de 47 zetels. De CU heeft er slechts 4. Daarmee hebben GS straks niet 29, maar slechts 25 Statenleden achter zich staan, een krappe meerderheid.

Dit heeft ongetwijfeld gevolgen voor de invulling van de posten binnen GS. CU-fractievoorzitter Van Kranenburg wil daar echter nog niet op ingaan. Evenmin wil hij veel kwijt over de punten die hij wil inbrengen bij de coalitiebesprekingen. „We gaan in elk geval stevig onderhandelen. Ik wil een herkenbaar CU-beeld neerzetten.” Hij beseft tegelijkertijd dat veel punten uit het huidige collegeprogramma worden meegenomen.

Van Kranenburg wil onder meer inzetten op bouwen in verstedelijkte gebieden en het beschermen van groen. Ook de aanpak van de fileproblematiek zal een belangrijk aandachtspunt zijn. Hij wil innovatieve ideeën voor het openbaar vervoer en aandacht voor het fietsverkeer.

De CU’er weerspreekt de gedachte van andere fracties dat er een verrechtsing van het bestuur komt. „Wij zijn niet links of rechts, maar christelijk-sociaal.”

SGP-Statenlid Bisschop heeft de afgelopen tijd steeds aangedrongen op een lijmpoging tussen CDA, VVD en PvdA en de verstoorde verhoudingen te verbeteren. „Daar bleek uiteindelijk geen draagvlak voor te zijn.” De deelname van de CU aan het college noemt hij een „next-best-oplossing.” De SP wilde namelijk alleen samen met de PvdA in het college en GroenLinks kon niet door één deur met de VVD-gedeputeerden. „Als je dan wel samen in een coalitie zou gaan zitten, zou je ongeloofwaardig overkomen.”

GroenLinks spreekt wel van een verrechtsing van het provinciale bestuur. „Ik vrees ook dat deze partijen een conservatieve agenda gaan voeren”, zegt fractievoorzitter Van Nugteren van GroenLinks.

SP-Statenlid Jonkers is blij dat er überhaupt een nieuwe samenstelling van partijen is gevonden. „Ruim dertig jaar lang hadden dezelfde partijen de macht. Misschien dat dit de verhoudingen in het bestuur wel zal verbeteren”, aldus Jonkers.

Als de voorgestelde coalitie rond komt, valt de PvdA voor het eerst in dertig jaar buiten het provinciebestuur. PvdA-fractievoorzitter Bos vertelt dat hij de afgelopen dagen nog heeft geprobeerd lijmpogingen te ondernemen, maar dat dit niet is gelukt. „Ik vind het zuur voor de PvdA en wens de ChristenUnie veel sterkte.” Bos vreest verder dat de nieuwe coalitie meer asfalt en minder betaalbare woningen voor de provincie zal betekenen.