Herfkens hoeft het bedrag dat zij onterecht ontving niet terug te betalen aan Buitenlandse Zaken, maar zal op eigen initiatief een jaar lang voor 1 dollar werken voor de VN Millennium Campagne. Dat schreef minister Verhagen donderdag aan de Tweede Kamer. Het is niet bekend of Herfkens in dat jaar nog andere inkomstenbronnen heeft.VVD-Kamerlid Boekestijn noemt het een schande dat het kabinet niet eens een poging heeft ondernomen om het betreffende geld wettelijk terug te vorderen. Boekestijn kent de redenering van minister Verhagen, namelijk dat terugvordering juridisch gezien weinig kans maakte omdat Herfkens tegenover zijn departement niet verwijtbaar heeft gehandeld.

Maar de VVD’er stelt daar iets tegenover. „Als Kamerlid loopt je mailbox vol met klachten van burgers over het gedrag van Herfkens. Deze kwestie heeft de politiek als geheel veel schade berokkend. Verhagen maakt er zich nu te gemakkelijk van af.”

In de mailbox van Boekestijn zitten ook diverse mailtjes van juristen die wel degelijk van mening zijn dat er kansen waren geweest voor een rechtszaak. „Herfkens doet nu alsof ze een genereus gebaar maakt, maar dat is quatsch. Zij heeft 280.000 euro te veel ontvangen en levert een salaris van 120.000 euro in. Dan resteert er dus nog een flink bedrag.”

De PvdA’ster ontving de betalingen tussen 2002 en 2006 toen ze in New York bij de VN-ontwikkelingsorganisatie UNDP werkte. Ze kreeg het geld aangeboden door Buitenlandse Zaken, maar dat had niet mogen gebeuren, stelt Verhagen in zijn brief aan de Kamer. Volgens de VN-huisregels mogen landen geen extra betalingen doen naast het salaris van de VN.

Verder zou uit intern onderzoek van de UNDP zijn gebleken dat zowel Herfkens, Buitenlandse Zaken als de VN de regels niet bewust hebben overtreden. Ook stelt de UNDP dat Herfkens te goeder trouw heeft gehandeld en dat daarmee de zaak is afgedaan. Ook minister Verhagen wil daarom een punt achter de affaire zetten.

Boekestijn begrijpt dat niet. „Herfkens is oud-bewindsvrouw van de Wereldbank. Die instantie heeft een heel strikt anticorruptiebeleid. Het wil er daarom bij mij nog niet in dat zij totaal niet beseft heeft dat zij tegen de regels in handelde.”

Herfkens liet donderdag weten opgelucht te zijn dat de kwestie nu uit de wereld is. Met haar aanbod om gratis te werken zegt zij haar inzet in de strijd tegen armoede te willen benadrukken.

De Tweede Kamer heeft steeds gezegd dat Herfkens zou moeten terugbetalen als zij willens en wetens de regels had overtreden. Nu daarvan niets is gebleken, zijn PvdA en CDA blij met de oplossing en het gebaar van Herfkens. De SP had, net als de VVD, liever gezien dat Verhagen haar voor de rechter had gesleept, omdat andere Nederlanders ook moeten terugbetalen als zij onterecht te veel geld of subsidie hebben ontvangen.

Herfkens partijgenoot minister Bos noemde het aanbod van Herfkens donderdag „een prachtgebaar dat past bij hoe wij Eveline altijd hebben gekend: gepassioneerd en met grote inzet werkend aan de lotsverbetering van mensen in de derde wereld.”