Diplomaat tot in het mijnenveld
Gepokt en gemazeld als hij is als marinier, moet het generaal-majoor Patrick Cammaert toch iets doen. Donderdagmiddag nam hij afscheid in Eritrea, vrijdag treedt hij aan in New York. Als rechterhand van Kofi Annan.
Officieel wordt Cammaert (52) de nieuwe militaire adviseur van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties.
Het is de tweede keer binnen zeven jaar dat Nederland de hoogste militair binnen de landenorganisatie levert. Van 1995 tot 1998 was generaal-majoor der mariniers Frank van Kappen al de belangrijkste militaire adviseur van de VN-chefs Boutros Ghali en Annan.
De baan geldt als een topfunctie. De militair adviseur staat de secretaris-generaal rechtstreeks bij in zaken van vrede en oorlog.
De Nederlandse marinier is gekozen vanwege zijn ervaring in Cambodja en de Hoorn van Afrika. „Voor deze functie geldt niet de roulatie per land, maar de kwaliteit van de kandidaat”, aldus een zegsman van de marine.
Annan en Cammaert liggen elkaar. De VN-topman benoemde de Nederlander op 1 november 2000 tot bevelhebber van Unmee, de VN-missie die toe moet zien op de wapenstilstand tussen Ethiopië en Eritrea. Nederland leverde toen het leeuwendeel van de troepen, zo’n 1100 mariniers.
Beide Afrikaanse landen hadden daarvoor een bloedige oorlog uitgevochten die in 1998 was begonnen met Eritrese pogingen om land van Ethiopië met hulp van militairen in te nemen. Eritrea verloor de oorlog. Er vielen naar schatting 100.000 doden. Het grensgebied tussen de twee landen, de rotsvlakte Adi Begio, is nog altijd letterlijk een mijnenveld.
Na zes maanden trok Nederland zich, zeer tegen de zin van Cammaert, terug uit de missie. Vorig jaar vroeg de VN-chef of Cammaert een jaar langer wilde blijven. Hij voerde toen het bevel over Keniaanse, Jordaanse en Indiase militairen. In mei eiste Ethiopië het vertrek van Cammaert omdat die „een gebrek aan neutraliteit” zou hebben. Het land was vooral boos over een reisje dat een van Cammaerts ondergeschikten had georganiseerd. Die nam journalisten met Unmee mee, toen hij vanuit de Eritrese hoofdstad Asmara naar het stadje Badme op Ethiopisch grondgebied ging.
Daarmee zou de vredesmacht de indruk hebben gewekt dat het stadje in Eritrea lag. Cammaert suste de boel. Hiermee toonde hij zich een diplomaat, dit keer figuurlijk tot in het mijnenveld.
Cammaert trad in 1968 in dienst bij het korps mariniers. Hij diende onder meer in het Caraïbisch gebied, Schotland en Bosnië. Van december 1992 tot juni 1993 was Cammaert bataljonscommandant van de vredesmissie in Cambodja. Voor hij naar Afrika ging, was hij commandant van Shirbig, de parate vredesmacht van de Verenigde Naties.