De viering wordt echter doorkruist door tegenslag in het allereerste proces voor het ICC, tegen de Congese militieleider Thomas Lubanga. Woensdag bepaalde het hof dat Lubanga voorlopig op vrije voeten moet worden gesteld, omdat de aanklagers ontlastend bewijs hadden achtergehouden en het proces daardoor enkele maanden vertraging oploopt.De aanklagers zullen donderdag beroep aantekenen tegen deze beslissing zodat Lubanga, die wordt verdacht van het ronselen en inzetten van kindsoldaten, nog niet mag vertrekken. De Congolees werd op 17 maart 2006 gearresteerd.

De oorsprong van het ICC ligt tien jaar geleden. Op 17 juli 1998 werden 120 landen het in Rome met elkaar eens over de tekst van het Statuut. Er klonk een lang applaus, afgevaardigden vielen elkaar in de armen en kusten elkaar.

Dankzij het Statuut van Rome kunnen misdaden tegen de menselijkheid, genocide en oorlogsmisdaden worden vervolgd. Internationale aanklagers mogen onderzoek doen in de deelnemende landen en verdachten laten opsporen. Inmiddels is het Internationaal Strafhof opgericht, dat zaken behandelt in Den Haag. Honderdzes landen ratificeerden het statuut. Onder meer de Verenigde Staten, India en China hebben dit echter nog niet gedaan.

Bij de viering in het Vredespaleis zijn ook minister Verhagen (Buitenlandse Zaken), de Franse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken en Mensenrechten Rama Yade, de President van het Internationaal Strafhof Philippe Kirsch en de aanklager van het Internationaal Strafhof Luis Moreno–Ocampo. Verder zijn onder de genodigden diplomaten, leden van internationale gerechtshoven, medewerkers aan de totstandkoming van het Statuut en wetenschappers.