Zeeschuimerij blijft de wereldzeeën beheersen. Alleen dit jaar zijn wereldwijd al meer dan honderd schepen in handen gevallen van nietsontziende piraten. De Straat van Malakka tussen Indonesië, Maleisië en Singapore voert de lijst aan, aldus de International Maritime Organisation (IMO) in Londen.Ook Somalië scoort hoog. De Golf van Aden, de toegangspoort tot het Suezkanaal, telt dit jaar al dik dertig kapingen, tegenover tien een jaar eerder. Anarchie teistert de Hoorn van Afrika al vijftien jaar, nadat elke vorm van wettig gezag is verdwenen.

Piraten maken dankbaar gebruik van de situatie. Met zwaarbewapende speedboten enteren ze schepen, veroveren de vaartuigen en gijzelen de bemanning. Doel is in alle gevallen losgeld. Lading interesseert hen niet.

Krap vier weken geleden viel de Amiya Scan in handen van piraten. Het vrachtschip geldt als een gemakkelijke prooi. Met een maximumsnelheid van 12 knopen (ongeveer 22 km/uur) kan zo’n zwaar beladen schip zich slecht uit de voeten maken tegen watervlugge piraten.

Officieel staat het 90 meter lange schip, eigendom van Reider Shipping in Winschoten, te boek als een ”multipurpose ship”. Dit soort vaartuigen kunnen allerlei soorten droge lading vervoeren, variërend van containers en stukgoed tot gedemonteerde onderdelen van booreilanden, zoals nu het geval is.

Het schip vaart onder de vlag van Antigua en Barbuda, een eilandstaat in de Caraïbische Zee. De bemanning van vier Russen en vijf Fillipijnen valt niet onder de rederij. Het aanmonsteren wordt uitbesteed aan een uitzendbureau voor zeevarenden in Denemarken.

Wachtlopen
Rederijen kunnen zelf maatregelen nemen om kapingen te voorkomen. Uit de kust blijven is een optie, maar niet op elke locatie uitvoerbaar. Een permanente wacht aan dek kan veel problemen voorkomen. Een kapitein kan verder door wild heen en weer varen het enteren proberen te voorkomen. Met een groot vrachtschip valt dit overigens niet mee.

Wapens zijn verboden voor de bemanning van koopvaardijschepen. Uit vrees nog meer geweld uit te lokken, is het IMO geen voorstander van de inzet van zwaarbewapende begeleiders. De maritieme sector zoekt liever naar niet-dodelijk wapentuig. De Amerikaanse marine gebruikt geluidskanonnen, sinds de aanval op de USS Cole in 2000 bij Jemen.

TNO doet sinds 2004 onderzoek naar maatregelen tegen piraterij. Sommige rederijen spannen schrikdraad met 9000 Volt rond het dek. Niet genoeg om een piraat te doden, maar wel voldoende om een flinke klap mee uit te delen. De belangstelling voor het systeem blijft beperkt door de hoge kosten. Een scheepseigenaar is al snel 35.000 tot 40.000 euro kwijt.

Lijmkanon
Andere opties zijn het installeren van lijmkanonnen, het aanbrengen van opklapbare hekken of het plaatsen van kogelvrije cabines voor de bemanning. Een hightech oplossing is de inzet van een stralingswapen dat de elektronica in de motor van een piratenbootje ontregelt. Kapers moeten dan wel over een elektronische voortstuwing beschikken.

Aan alle maatregelen kleven forse bezwaren. Wat moet een kapitein met een vastgelijmde piraat aan dek? Een adequaat glijmiddel is daarom waarschijnlijk effectiever.