Kharazzi maakte Van Aartsen zondag in de Iraanse hoofdstad Teheran duidelijk dat zijn land veel hinder ondervindt van de opiumteelt die in Afghanistan floreert. Onder het bewind van de Taliban heeft die teelt een grote vlucht genomen. Iran heeft, mede als gevolg van de stroom goedkope opium en heroïne uit Afghanistan, volgens officiële gegevens inmiddels zes miljoen drugsgebruikers, van wie ruim een miljoen verslaafd is, op een bevolking van 63 miljoen.

Iran wil bijdragen aan de hervorming van de Afghaanse landbouw, om zodoende de opiumteelt te gronde te richten zonder dat de Afghaanse boeren ernstige schade oplopen. Kharazzi vroeg Van Aartsen om samenwerking. „Wij hebben de mankracht, jullie de kennis. Laten we dit samen doen”, aldus de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken.

Over Afghanistan zei Kharazzi verder dat Iran pas iets voor een internationale vredesmacht voelt wanneer een interim-bestuur in Kabul daar zelf om zou vragen. Hij liet zich net als Van Aartsen positief uit over de ontwikkelingen op de Afghanistan-conferentie in Bonn.

Van Aartsen en Kharazzi spraken ook over de situatie in het Midden-Oosten en over mensenrechten in Iran. Het gesprek over mensenrechten was volgens Van Aartsen veel inhoudsvoller dan dat over het Midden-Oosten. „Over de mensenrechten hebben we een echt gesprek gevoerd. Over het Midden-Oosten zijn we geen steek opgeschoten.”

Van Aartsen had met Kharazzi naar eigen zeggen een „begrijpend en tegemoetkomend gesprek.” Een eerdere ontmoeting, vorig jaar mei, omschreef Van Aartsen destijds nog als „hard en taai.” De hervormingsgezinde president Khatami noemde hij na een gesprek van drie kwartier een „heel charmante man.”

EU-vredesmacht
Tijdens zijn bezoek aan de Turkse hoofdstad Ankara heeft Van Aartsen de Turkse regering opgeroepen durf te tonen en in te stemmen met plannen van de Europese Unie die EU-vredesoperaties in de toekomst mogelijk moeten maken. Turkije ligt al maanden dwars bij de uitwerking van het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid (EVDB), waarbij de EU bij vredesoperaties gebruik wil maken van NAVO-middelen als inlichtingendiensten en infrastructuur.

Turkije is geen EU-lid, maar wel lid van de NAVO. De regering in Ankara is bang dat de EU ooit vredestroepen zal sturen naar Cyprus of de Egeïsche Zee, waarover Ankara conflicten heeft met Griekenland. Zij wil daarom inspraak in EU-besluiten over vredesoperaties. De vijftien leden van de Unie weigeren dat, omdat Turkije nog geen EU-lid is. Turkije ligt daarom in de NAVO dwars.

Brits voorstel
Nederland heeft samen met de Amerikanen en de Britten voorstellen op tafel gelegd die de Turkse weerzin tegen Europese vredesoperaties moeten wegnemen. Sinds vorige week ligt er een nieuw Brits voorstel op tafel. „We zijn bijna bij een oplossing en er liggen nieuwe positieve en creatieve ideeën op tafel. Het is nu aan de Turkse regering om ja of nee te zeggen. Ik hoop dat dat nog voor of tijdens de Europese top in Laken over twee weken gebeurt”, aldus Van Aartsen, die zei dat hij er bij zijn Turkse ambtsgenoot Cem op aangedrongen had in te stemmen.