Libanon verzandt steeds dieper in politieke crisis

Niet eerder leed de partij van Hassan Nasrallah zo openlijk gezichtsverlies. Eind vorige maand werd duidelijk dat Hezbollah maandenlang met eigen camera’s de luchthaven van Beiroet heeft geobserveerd. Een paar weken eerder werd voor het grote publiek duidelijk dat de beweging eveneens over een eigen communicatienetwerk in de hoofdstad beschikt. De ernstig uit de hand gelopen vakbondsbetoging voor een hoger minimumloon woensdag, moet daarom dan ook worden gezien als een afleidingsmanoeuvre. De aanloop naar de vakbondsstaking ontwikkelde zich in de afgelopen weken tot een wedstrijdje pro- en antiregering. Waar de aanhangers van de eerste groep massaal thuisbleven, viel ook de opkomst van de oppositie tegen. Toch was de chaos in het land er niet minder om. De opgeworpen wegversperringen, compleet met brandende auto’s en sluipschutters op de daken die in het wilde weg schieten, waren strak door Hezbollah georganiseerd.

Gistermorgen verklaarde een invloedrijke soennitische geestelijke dat hij de houding van Hezbollah en alle bedreigingen beu is. Nasrallah reageerde gistermiddag tijdens een zeldzame persconferentie fel. Kort na afloop van de bijeenkomst braken er nieuwe straatgevechten uit tussen zijn volgelingen en aanhangers van premier Fuad Siniora en Saad al-Hariri.

De vele Libanese tv-stations doen sinds woensdagochtend live verslag van de gebeurtenissen. Het kabinet van Siniora probeerde de betoging nog te voorkomen door maandagavond op de valreep het minimumloon met omgerekend 85 euro naar ruim 215 euro te verhogen. Maar de oppositie vond dit niet voldoende en eist meer dan het dubbele.

De werkelijke reden voor de geweldsuitbarsting is de ongewoon scherpe veroordeling van Hezbollah door de regering maandagavond. De regerende coalitie -een uniek samenwerkingsverband van christenen, soennieten en druzen, die ook wel de 14 maartbeweging wordt genoemd- besloot een onderzoek in te stellen naar het illegale communicatienetwerk dat Hezbollah met behulp van Iran heeft opgezet. Ook werd besloten de veiligheidschef van het nationale vliegveld, Wafiq Shoqeir, uit zijn functie te ontheffen.

Shoqeir schijnt al de tijd op de hoogte te zijn geweest van de illegale camera’s op de nationale luchthaven. De camera’s observeerden een landingsbaan die voornamelijk door diplomatieke toestellen en leiders van de 14 maartbeweging werd gebruikt.

Nasrallah liet er op zijn persconferentie geen misverstand over bestaan dat Shoqeir een held is, die onmiddellijk zijn baan moet terug krijgen. En van elk individu die zijn hand naar het communicatienetwerk uitsteekt, zal de hand worden afgehakt, aldus de Hezbollahchef. Het netwerk zou onderdeel zijn van de wapens van het ’verzet’ en ook zou zijn beweging „klaar zijn” om naast een oorlog met Israël een tweede oorlog tegen de regerende coalitie te beginnen. Als de regering niet onmiddellijk de verklaring intrekt, blijft de chaotische situatie voortbestaan, stelde Nasrallah.

Hezbollah lijkt zich steeds meer tegen de staat te keren. Iedereen met kritiek wordt systematisch uit de weg geruimd. Zo werden vorige week nog drie Iraniërs en een Libanees opgepakt nabij het huis van de leider van de Libanese strijdkrachten, Samir Geagea, een prominent christelijk leider van de 14 maartbeweging. Een paar weken daarvoor werd een tweetal Falangisten gedood na het verlaten van een partijbijeenkomst. De twee christelijke mannen werden vanuit een auto onder vuur genomen. De daders, vermoedelijk van een pro-Syrische partij, duiken momenteel onder in gebieden die onder controle van Hezbollah staan en waar de regering geen zeggenschap heeft.

Libanezen overal ter wereld zitten met de handen in het haar en kijken machteloos toe hoe het land steeds verder in de problemen raakt. Op de diverse fora van Libanese websites en persoonlijke weblogs spreekt men zijn walging uit over de recente ontwikkelingen. Hezbollah krijgt steeds feller en openlijker kritiek. Men schaamt zich diep voor wat er in hun vaderland gebeurt.

Over het verzoek van parlementsvoorzitter Nabih Berri, vorige week, om opnieuw rond de tafel te zitten heeft niemand het meer. In plaats van een discussie in het parlement te organiseren, waar het thuishoort, riep de parlementsvoorzitter de partijen op buiten het parlement opnieuw de dialoog met elkaar aan te gaan.

Het verzoek kwam nadat ook de achttiende poging, eind vorige maand, om een nieuwe president te kiezen op een fiasco was uitgelopen. Berri heeft deze verkiezing nu voor 13 mei op de rol gezet. Een louter symbolische zet.

Al ruim anderhalf jaar wordt de oude binnenstad door Hezbollah bezet en het parlement geboycot. Het land van de ceder zit sinds november zonder president. Nu naast de bezetting ook een aantal belangrijke wegen is afgezet, lijken de rapen helemaal gaar.

De eisen van de oppositie voor een regering van nationale eenheid met een sjiitisch vetorecht, een nieuwe kieswet waarin sjiieten worden bevoordeeld en het behoud van alle wapens, zijn na de geweldsuitbarsting van de afgelopen dagen nauwelijks nog realistisch te noemen. Niemand weet wat er de komende dagen staat te gebeuren. Het enige wat wel zeker is na alle intimidatie en bedreigingen, is dat het land voorlopig niet uit de ergste crisis sinds het einde van de burgeroorlog is.

Libanon verzandt steeds dieper in politieke crisis

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?