Eenvoud kenmerkte hernhutters
De toegangshekken staan wagenwijd open. De oprijlaan van Slot Zeist leidt al meer dan 250 jaar naar de Evangelische Broedergemeente.
Het slot behoort inmiddels toe aan de gemeente Zeist. Andere gebouwen zijn nog steeds in handen van de Evangelische Broedergemeente, die beter bekend is als de geloofsgemeenschap van de hernhutters.„De hernhutters vestigden zich in 1736 in ’s-Heerendijk, bij IJsselstein. Ze kochten in 1746 Slot Zeist”, zegt Hans van der Linde, conservator van museum Het Herrnhuttershuis. De geloofsgemeenschap was enkele jaren eerder, in 1722, ontstaan toen een groep religieuze vluchtelingen onderdak kreeg op het landgoed van graaf Von Zinzendorf, in Duitsland. Onder hen bevonden zich nazaten van volgelingen van Johannes Hus. Zij bouwden een nederzetting die zij Herrnhut (onder ’s Heeren hoede) noemden. Vanuit Herrnhut bedreven zij zending en verspreidden zij zich snel over de hele wereld. Ze kwamen ook in Nederland, waar ze zich op meerdere plaatsen vestigden. Slot Zeist bood te weinig ruimte voor de groeiende groep gelovigen, zodat er in de tweede helft van de achttiende eeuw panden bij werden gebouwd.
De Evangelische Broedergemeenschap hoopt dat het totale complex, evenals soortgelijke nederzettingen van de broedergemeente in vijf andere landen, op de Unescolijst komt. Van der Linde is geboren in een van de gebouwen van de broedergemeente, maar is inmiddels verhuisd. „In de begintijd woonden en werkten de leden allemaal bij elkaar. Er waren huizen voor ongehuwde broeders en zusters, maar ook woningen voor gezinnen.”
Standvastigheid in het geloof en eenvoud in het uiterlijk waren belangrijke kenmerken, evenals saamhorigheid. Het komt goed tot uiting in de twee zalen die de gemeente gebruikt voor haar diensten. De zalen zien er vrijwel hetzelfde uit. Eenvoudige witte banken staan in twee rijen in een U-vorm opgesteld.
Eenzelfde soberheid is op de begraafplaats te zien, tussen het Zusterhuis en Slot Zeist. Eenvoudige ronde en rechthoekige stenen liggen in keurige rijen op het kerkhof. Broeders en zusters uit de hele wereld die in Zeist overleden, vonden hier hun laatste rustplaats. Een naam, geboorteplaats, sterfdatum en een tekst. Meer staat er niet op de stenen. Er ligt zou zelfs een vooraanstaand lid van de gemeenschap naast zijn stalknecht liggen. Ook in de dood is hier iedereen gelijk.