Wie net enkele straten in de rosse buurt achter de rug heeft, waant zich in de de Shelter City in een waar rustoord. Zeker op de binnenplaats, waar vermoeide jonge reizigers neerploffen.Het hoge gebouw van Tot Heil des Volks, waarin de Shelter huist, diende vroeger als bewaarschool. Dat is onder meer te zien aan de hoge gangen en de grote slaapzalen. Waar vroeger jonge weeskinderen speelden, lopen nu backpackers: rugzaktoeristen vanuit alle hoeken van de wereld. Ze komen veelal naar het hostel vanwege het tarief, dat een van de laagste van de stad is, meldt manager Adinda de Jong (27) van Shelter City, in de Barndesteeg. Overnachten kan al vanaf 18 euro.

Adinda legt uit dat er in de hostels gescheiden geslapen wordt: mannen en vrouwen apart. „Mensen kijken wel eens raar als we het vertellen, maar het wordt ook weer gewaardeerd. Zeker door de Aziatische toeristen, die hier veel komen. Voor hen is gemengd slapen nog ongewoon.”

In de Bloemstraat, midden in de Jordaan, staat een vergelijkbaar hostel in een oude bewaarschool, dat onlangs na een verbouwing is heropend. „De grote slaapzalen zijn in kleine vertrekken opgedeeld”, legt manager Francien van Petegem (22) van de Shelter Jordan uit. Met bijna honderd slaapplaatsen is het een stuk kleiner dan zijn evenknie op de wallen, die er zo’n 200 heeft.

Mooier is: medio jaren zeventig nam stichting Tot Heil des Volks het initiatief om de leeggelopen gebouwen van de bewaarschool in te zetten voor evangelieverkondiging. De panden kregen daartoe de functie van jeugdhotel. Inmiddels draaien ze al 37 jaar succesvol. Jaarlijks huisvesten ze meer dan 25.000 gasten. Vorig jaar heetten ze hun miljoenste bezoeker welkom.

De twee hostels draaien, op het management na, vooral op vrijwilligers: receptionisten, restaurantpersoneel en koks. „Onze staf is grotendeels internationaal”, zegt Francien. Daarvan is receptionist Frank het voorbeeld. De Frans-Belgische jongen is hier gekomen op advies van zijn moeder, zegt hij. „Die heeft hier 32 jaar geleden gewerkt, en ze vond het fantastisch.”

Een deel van de vrijwilligers voor de beide Shelters komt uit Amerika. Zo ook Kelsey, uit de Amerikaanse staat Texas, die in de keuken staat. Ze reageerde op een wervingsactie op haar college. „Die jongeren zien zo’n werkperiode vooral als tijd om te evangeliseren”, zegt manager Jacob Kops. „En daar hebben ze best wat geld voor over. Met de reis hierheen en de werkvergunning zit je op een flink bedrag.”

Hoe moet dat, evangeliseren aan backpackers? Het gaat erom dat je mensen niet overvoert, zegt Francien van Petegem. „Het beste is om het evangelie simpelweg voor te leven. Een klant merkt dat hier rust heerst, en respect voor elkaar. Maar we doen wel ons best om tot gesprekken te komen. Tenslotte blijven de meesten maar twee nachten, dus binnen die tijd moet je als dat kan even iets gezegd hebben.”

De uitnodiging voor de dagelijkse Bijbelstudies gebeurt subtiel. Aankondigingen voor ”Bible study” en ”evening prayer” hangen tussen de plaatjes van ijsjes die aan de receptie te koop zijn. In de manieren van evangelisatie heeft de Shelter nog een typische specialiteit, zegt Francien. „Het schoonmaakteam. We bieden daarbij drie buitenlanders een contract van vier weken, waarbij we ze gratis kost en inwoning bieden, in ruil voor vier uur schoonmaakwerk per dag. Daar is altijd veel belangstelling voor.”

Schoonmaker André (41) uit België is in de gangen druk met een zwabber in de weer. Nog geen drie maanden geleden liet hij zijn huis in België achter, „inclusief mijn 200 cd’s.” Hij is erg content met zijn tijdelijke werkgever. „En dankbaar. Dankzij de verplichte dagopeningen met de schoonmakers heb ik echt de waarheid van de Bijbel leren kennen. Daar ben ik nog het meest blij om. Een paar weken geleden ben ik in een Amsterdamse gemeente gedoopt.”

Van Bijbelstudies met Chinezen, of langdurige internationale discussies aan de -alcoholvrije- hostelbar: het hostel biedt ruimte aan een zeer divers publiek. Zelfs voor mensen op huwelijksreis is er plek. In beide hostels zijn een paar tweepersoonskamers voor bezoekers, zegt Adinda. „Maar dan willen we zeker weten dat ze getrouwd zijn. Lastig te controleren natuurlijk, maar we proberen het toch.”