Ze heeft zelf ook een eigen internetprofiel: een pagina waarop ze persoonlijke informatie met anderen deelt. Onderzoekster Marjolijn Antheunis (30) hoopt komend jaar aan de Universiteit van Amsterdam te promoveren op haar onderzoek naar de invloed van internetcommunicatie op vriendschappen. Om die reden ging Antheunis zelf ook op Hyves aan de slag. „Ik heb nu 103 mensen toegelaten tot mijn virtuele vriendenkring. Ik heb als beleid alleen mensen toe te laten die ik ken.”De groei van Hyves zet onverminderd door. Kondigde de site amper een maand geleden vol trots de vijfmiljoenste hyver in drie jaar tijd aan, inmiddels zijn er alweer bijna een half miljoen leden bij gekomen. Meer dan driekwart van de internetters heeft inmiddels een eigen pagina. Iedereen kan daar wat over zichzelf vertellen: van zijn hobby’s tot het lievelingseten en van het favoriete boek tot het mooiste vakantieland. Wie helemaal enthousiast is, kan naar hartenlust foto’s of video’s plaatsen.

Deze persoonlijke gegevens zijn vooral bedoeld om zichzelf naar anderen toe te presenteren en om contact te leggen met bestaande en nieuwe kennissen, die op Hyves allemaal vrienden worden genoemd en in overvloed aanwezig zijn. Het maken van contact kan via het plaatsen van berichtjes -krabbels- op elkaars pagina of het bijhouden van een eigen dagboek -een blog- met de mogelijkheid tot het geven van reacties. Ook kunnen bekenden chatten met elkaar.

Oude bekenden
Volgens Antheunis is Hyves vooral interessant voor contact met oude bekenden. „Veel mensen hebben een harde kern van vrienden die ze bijna dagelijks spreken en waar ze bijvoorbeeld ook mee op vakantie willen. Daarnaast is er een tweede ring van vrienden die elkaar wat minder vaak zien. Daarbuiten is er nog een derde categorie van bekenden. Door sites als Hyves is de drempel verlaagd om contact te maken met die laatste groep. Het contact met de echte vrienden verandert echter nauwelijks.”

Uit meerdere onderzoeken blijkt dat op internet mensen sneller persoonlijke informatie prijsgeven dan dat ze dat op het schoolplein of in de winkel zouden doen. „Toch lijkt Hyves veel op de offlinewereld”, stelt de onderzoekster. „Mensen kunnen elkaar observeren en vervolgens een praatje aanknopen als ze dat willen. Wel moeten we ons realiseren dat op profielsites mensen zich over het algemeen voordoen zoals zij graag willen dat anderen hen zien. Buiten Hyves is de controle over deze zelfpresentatie een stuk moeilijker.”

Echte vriendschappen worden nu niet opeens puur virtuele vriendschappen, benadrukt Antheunis. „Goede vrienden zullen elkaar niet alleen een krabbeltje sturen, maar elkaar in levenden lijve willen zien. Communicatie via profielsites kan wel een aanvulling zijn op het bestaande contact. Hyves betekent een extra impuls voor het sociale leven.”

Privéomgeving
Niet alleen jongeren zitten op Hyves, maar ook steeds meer ouderen. Daardoor wordt het contact tussen bijvoorbeeld docenten en leerlingen anders, erkent de onderzoekster. „Het wordt gemakkelijker om in elkaars privéomgeving te komen. Je ziet bijvoorbeeld wie de ander als vriend heeft toegelaten en welke activiteiten er zijn ondernomen. Tegelijkertijd is het een tendens dat steeds meer hyvers hun profiel afschermen voor mensen buiten hun vriendenkring en strenger worden in hun vriendenselectie.”

Uit een Amerikaanse studie blijkt volgens Antheunis dat steeds meer profielen een neutraal karakter krijgen, doordat mensen beseffen dat iedereen op zijn pagina kan gluren. „Als je weet dat zowel je docent als je moeder jouw profiel kan bekijken, word je automatisch een stuk voorzichtiger met wat je erop zet.”

Antheunis onderzoekt niet of christenen zich op Hyves anders gedragen dan niet-christenen. „Mensen hebben over het algemeen de neiging zich te conformeren aan de gevestigde orde. Om die reden denk ik persoonlijk dat iemand minder snel zal aangeven dat hij in God gelooft naarmate hij in een niet-christelijke omgeving komt. Maar hoe christenen zich gedragen op Hyves ten opzichte van niet-christenen zal niet anders zijn dan hoe ze dat doen in het echte leven.”

Onverantwoord
Voorzitter N. Verdouw van Vraagbaak Media erkent dat het met Hyves mogelijk is om leuke contacten te maken. „Maar er zijn zo veel verwerpelijke profielen met filmpjes en foto’s die de toets van Gods Woord niet kunnen doorstaan, dat we iedereen dringend adviseren niet tot het gebruik van Hyves over te gaan.”

De vraagbaak is een initatief van de Projectgroep Media, die in het leven is geroepen door de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (binnen en buiten verband), de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland en het Ds. G. H. Kerstenonderwijscentrum in Veenendaal. Verdouw: „Als projectgroep sluiten wij ons aan bij het standpunt over Hyves dat L. van der Tang eerder heeft verwoord in De Wachter Sions, het kerkblad van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland.”

Volgens Van der Tang, oud-topman van het softwarebedrijf Baan, is het gebruik van Hyves onverantwoord. „Er staat heel veel onverantwoorde troep op Hyves. Er is geen enkele drempel om ongewenste relaties aan te knopen met allerlei onbekenden. Hyves weerspiegelt in alles de geest van onze tijd: vluchtig, oppervlakkig, banaal, chaotisch, gericht op het uiterlijke en doordrenkt van erotiek. Wie zich op Hyves begeeft en toch nog durft te bidden ”Leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van den boze” is een leugenaar, want hij of zij leidt zichzelf in verzoeking, en brengt zichzelf onder invloed van de boze.”

Verdouw refereert verder nog aan de kerkelijke uitspraken van de Oud Gereformeerde Gemeenten en de Gereformeerde Gemeenten in Nederland. Die wijzen erop dat internet alleen voor noodzakelijk gebruik is toegestaan. „Het is volgens ons lastig om Hyves als iets noodzakelijks te zien. Bovendien leidt het gebruik van Hyves al snel tot een niet erg zinvolle tijdsbesteding. Daarom zouden ouders een radicaal besluit moeten nemen en hun kinderen geen toegang meer moeten geven tot Hyves. Daarbij hoort natuurlijk een open en eerlijk gesprek. Ouders moeten niet met de botte bijl werken.”

Grenzen
„Van veel profielen word ik niet blij”, geeft woordvoerder W. Büdgen van het Platform MediaWijzer aan. Het platform, een interkerkelijk samenwerkingsverband van diverse organisaties op het gebied van media, opvoeding, onderwijs en jeugdwerk, bracht deze week een bezinnende brochure over Hyves naar buiten. „De eerlijkheid gebiedt me helaas te zeggen dat veel christelijke jongeren op Hyves nauwelijks als zodanig te herkennen zijn. Ik schrik als ik zie wat velen invullen bij thema’s als muziek- en filmkeuze en favoriete tv-programma’s en dat zij zich daarin niet onderscheiden van anderen. Dan vraag ik me af of ze dit nu echt vinden of dat er sprake is van groepsgedrag. Gelukkig zijn er ook jongeren die op profielsites wel herkenbaar zijn als jongeren van onze gezindte.”

Veel contacten op Hyves en MSN zijn volgens de woordvoerder van MediaWijzer min of meer voortzettingen van gesprekken op het schoolplein. „We moeten daar geen twee werelden van maken. De normen op internet moeten dezelfde zijn als die op school. Toch kan ik me best voorstellen dat ouders liever niet willen dat hun kinderen gaan hyven. Als platform willen we die ouders graag steunen in hoe zij het gesprek met hun kinderen daarover kunnen aangaan. Er zijn echter ook ouders die het wel goed vinden dat hun kinderen een internetprofiel hebben. Die willen we ook een handreiking bieden, zodat ze hun kinderen goed kunnen begeleiden.”

Daarnaast wijst de woordvoerder van het platform op de kansen die profielsites bieden. „De internationalisering gaat onze achterban niet voorbij. Dankzij Hyves kan nu bijvoorbeeld in familieverband een Hyvepagina worden opgezet. Daardoor kunnen familieleden die in verschillende landen wonen op een leuke en waardevolle manier met elkaar het contact onderhouden.”

Een gevaar van Hyves is dat gezagsverhoudingen onder druk komen te staan, vreest Büdgen. In het dagelijkse leven is hij voorzitter van de centrale directie van het Wartburg College. „Als docenten en leerlingen veelvuldig met elkaar gaan hyven, ontstaat er al snel iets van een popiejopiegedrag. Om die reden hebben we al enkele collega’s onder vier ogen moeten aanspreken.”

MediaWijzer zou het betreuren als ouders alleen maar ja of nee zeggen tegen Hyves, stelt Büdgen. „Het is belangrijk dat ouders het inhoudelijke gesprek met hun kinderen aangaan over het mediagebruik. Vraag maar eens aan je dochter hoe zij zich profileert op Hyves en waarom ze bepaalde foto’s plaatst. Vraag ook eens hoeveel tijd je zoon aan Hyves besteedt en hoe hij zijn vrienden selecteert. Een nuchter en open gesprek in het gezin blijft geboden.”

„Christelijke hyvers staan niet alleen”
Platvloerse taal, dubbelzinnige opmerkingen en uitdagende foto’s. Profielen met een dubieuze inhoud worden op Hyves geen strobreed in de weg gelegd. In die wereld lopen ook steeds meer christenen rond. Zijn ze als zodanig herkenbaar en wat doen ze daar? „Ons afzijdig houden lukt niet meer.”

Niet alleen miljoenen jongeren zitten inmiddels op Hyves. Ook tal van bedrijven, (jeugd)verenigingen, kerken en scholen hebben een eigen profiel. Ook over de Gereformeerde Gemeenten is inmiddels een Hyvesprofiel te vinden. Walter van Luik (24) uit Ridderkerk beheert de pagina. „Dit is een particulier initiatief. De Gereformeerde Gemeenten dragen geen verantwoordelijkheid hiervoor”, staat er duidelijk op de Hyvespagina.

Zo’n 235 jongeren hebben zich al aangemeld als vriend. Ze komen overal vandaan: van Middelharnis tot Bodegraven en van Genemuiden tot Woerden. „Het is een gegeven dat veel gergemmers op Hyves zitten. Waarom zou je dan geen trefpunt oprichten?” reageert Van Luik. „Ik wil het laten bestaan als ontmoetingsplatform waar mensen terecht kunnen met opmerkingen, vragen en daaruit voortvloeiende discussies.”

De beheerder van de pagina erkent dat er veel troep te vinden is op Hyves. Toch heeft hij zelf alleen maar positieve ervaringen. „Ik heb juist weer contact gekregen met een aantal bekenden van vroeger die ik op een gegeven moment ’kwijt’ ben geraakt.” Hij heeft ook nog een tip voor de kerkelijke leiding: „Wees op de hoogte van Hyves en benader het niet puur negatief. Dit heeft een averechts effect. Richt je op verantwoord gebruik. Ons afzijdig houden lukt niet meer.”

Steeds meer reformatorische scholieren zitten op Hyves. Dat moet studenten van het Hoornbeeck College op het idee hebben gebracht om een Hyvesprofiel te maken voor een bijzondere wedstrijd: de Miss Hoornbeeck Verkiezing 2007. „Voor het meest mooie, lieve, aardige, en charmantste meisje van het Hoornbeeck en voor de aanmoedigingsprijs”, zo staat er op de pagina.

De beheerder van de pagina treedt bewust niet uit de anonimiteit. „U zult begrijpen dat een dergelijk initiatief niet door alle betrokken partijen wordt gewaardeerd”, luidt een reactie op de vraag van het RD naar meer duidelijkheid over de verkiezing. „Wij willen voorzichtig zijn, omdat we bang zijn dat we op dit moment nog niet alle gevolgen kunnen overzien. Verder willen wij niet provoceren”, luidt de schriftelijke verklaring.

Is een dergelijke ludieke verkiezing niet in strijd met de identiteit van de school? „Wij zijn er op dit moment niet van overtuigd dat het botst met ons christen-zijn. Wanneer wij merken of het idee hebben dat dit het Koninkrijk van God in de weg staat of tegenwerkt, zullen wij het profiel direct verwijderen.”

Met 69 vrienden behoort de Hyvespagina over de Statenvertaling niet direct tot de toppers wat bezoekersaantallen betreft. Maar het gaat in dit profiel duidelijk om de inhoud. „Voor iedereen die blijk wil geven, dat hij/zij voor het behoud van de Statenvertaling kiest. Iedereen die deze vertaling betrouwbaar vindt en graag de volledige weergave van Het Woord van onze Schepper leest, kan en mag lid worden. Laat blijken dat u/jij de kanttekeningen gebruikt en graag vanuit dit ware en waarachtige Woord leest/leeft”, zo staat er op de pagina.

Een 18-jarige hbo-studente uit Friesland beheert het profiel over de Statenvertaling. Ook zij wil niet met haar naam in de krant. Wel wil ze kort aangeven waarom ze juist zo’n pagina heeft. „Ik kreeg op mijn persoonlijke profiel een keer een reactie dat die werelds overkwam en niet christelijk was te noemen. Dat heeft mij wakker geschud. Ik zag dit bericht als de werking van Gods Heilige Geest. Het heeft mij aan het denken gezet. Met deze pagina wil ik bereiken dat christelijke hyvers zien dat ze niet alleen staan.”

Maar hebben christenen wat op Hyves te zoeken? „We behoren niet mee te doen met de wereldse dingen, maar de wereld hoort wel te merken dat er andere mensen zijn dan zij alleen.”