Fors groter aantal wethouders vertrekt
DEN HAAG - Het aantal wethouders dat vrijwillig of gedwongen is opgestapt, is in een jaar tijd verdubbeld. In 2007 vertrokken er 131 wethouders, van wie er niet minder dan 77 het veld ruimden na een politieke vertrouwensbreuk.
In 2006 stapten er 53 wethouders op, van wie 29 om politieke redenen.In totaal zijn er daarmee sinds de raadsverkiezingen van maart 2006 al 181 wethouders opgestapt, van wie 106 na een politiek conflict, zo blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van het weekblad Binnenlands Bestuur waarvan de resultaten vrijdagmorgen werden vrijgegeven.
Een belangrijke verklaring voor deze ontwikkeling is een burgemeestersbenoeming. Dertien wethouders maakten zo’n promotie. Daarnaast haakten er zeventien -een verdubbeling- om gezondheidsredenen af. De opvallendste is de Rotterdamse havenwethouder en oud-LPF-verkeersminister R. de Boer, die het in april na een burn-out en een tijdje verlof voor gezien hield.
Wethouders die na een politiek conflict moesten vertrekken, zijn vooral bij de lokale partijen te vinden: er stapten er 25 op na een vertrouwensbreuk.
De PvdA zag de meeste wethouders (32) vertrekken. In de helft van de gevallen lag een politiek conflict aan de basis daarvan. De ChristenUnie, met de PvdA de grote winnaar van de raadsverkiezingen in 2006, verloor vijf wethouders.
Overigens tekent Binnenlands Bestuur erbij aan dat 2007 met het aantal van 77 gedwongen vertrokken wethouders nog ver achterblijft bij het ’rampjaar’ 2004. Toen moesten 145 wethouders om politieke redenen opstappen. Dat sterk gestegen aantal was mogelijk een gevolg van de invoering van het duale stelsel in 2002, waardoor wethouders geen lid van de gemeenteraad meer zijn.
In acht gemeenten moesten alle wethouders in 2007 opstappen: Edam-Volendam, Enkhuizen, Hilvarenbeek, Leiden, Putten, Rheden, Vlissingen en Westerveld, aldus het onderzoek van Binnenlands Bestuur.
De meest geruchtmakende wethouderscrisis bleef zonder gevolgen: PvdA’er P. Depla uit Nijmegen lag afgelopen najaar onder vuur na berichten over een seksuele affaire met een VVD-raadslid. Burgemeester De Graaf zag na onderzoek geen reden tot stappen. Het zou gaan om privézaken. Depla overleefde een debat in de raad. Het VVD-raadslid stapte uit de fractie.
Het afgelopen jaar verdwenen zes burgemeesters na een politiek conflict, twee meer dan in 2006. Onder hen bevond zich A. van Dok (PvdA) van Vlissingen, oud-staatssecretaris van Economische Zaken in het eerste kabinet-Kok. Zij struikelde over een tekort van 42 miljoen euro voor de ontwikkeling van het nieuwbouwplan Scheldekwartier. Andere burgemeesters bleven op hun post ook al werd in de gemeenteraad een motie van afkeuring of wantrouwen tegen hen ingediend: F. Willeme in Dinkelland, J. Liemburg in Littenseradiel en J. Oosterhof in Kampen.