De premier vreest voor een hogere werkdruk van het personeel in tehuizen omdat de bewoners van verzorgingsinstellingen vaak oud en hulpbehoevend zijn. Het is wat al te veel om hen te vragen op de kinderen te passen. Wel noemde Balkenende het plan „onorthodox”, al is het niet helemaal nieuw.

Twee verzorgingshuizen in Friesland hebben ervaring. Directeur F. de Jong van Heemstra State in Oenkerk vindt dat de relatief jonge bewoners best actief en tegen betaling kunnen worden ingezet als oppas. Maar leidster F. Buising van de peuterspeelzaal in verzorgingshuis Het Nieuwe Hoek in Leeuwarden vindt het geen goed idee: de kleintjes zijn te druk en de ouderen niet gekwalificeerd.

Heinsbroek -die wegens verblijf in Japan niet in staat is zijn plan toe te lichten- wil ouderen een bonus geven als ze oppassen. Hij heeft dat in een brief aan staatssecretaris Phoa van Emancipatie voorgesteld. Met zijn plan denkt de minister twee vliegen in een klap te slaan. De verruiming van de kinderopvang vergroot het aanbod van vrouwen op de arbeidsmarkt en dat dient op termijn de economische groei. Het tweede voordeel is de overdracht van waarden en normen door ouderen aan kinderen. Uit een SBS-enquête vrijdag onder 800 Nederlanders is gebleken dat 63 procent tegen het plan van Heinsbroek is.

De FNV-vakbond Abvakabo en CNV Publieke Zaak vinden dat alleen mensen die daartoe zijn opgeleid kinderen kunnen opvangen. Ouders moeten erop kunnen vertrouwen dat professionals voor hun kinderen zorgen. Bovendien hebben bejaarden hun hele leven al gewerkt.

De koepel van de werkgevers, de MO-groep, is evenmin enthousiast. Kinderopvangcentra en de opvang door eigen grootouders is niet met elkaar te vergelijken. Als een ouder zijn kinderen naar een opa of oma brengt, is dat de eigen verantwoordelijkheid. Maar van de kinderopvang wordt professionaliteit, kwaliteit en pedagogische begeleiding verwacht. Daar zijn ook formele afspraken over gemaakt met de overheid.

Arcares, de brancheorganisatie van verpleeg- en verzorgingshuizen, betwijfelt of het plan van Heinsbroek uitvoerbaar is. De organisatie wijst op de hoge leeftijd van de bejaarden. Het zou onverantwoord zijn de zorg voor kinderen aan dementerende ouderen over te laten, aldus Arcares.

De belangenvereniging van ouders in de kinderopvang (BoinK) is blij dat dat de minister de kinderopvang onder de aandacht brengt, maar ziet absoluut niets in zijn plan. Peuterleidsters verrichten vaak behoorlijk zware fysieke arbeid. Dat vindt BoinK geen werk voor een bejaarde.

De vereniging zegt er boos over te zijn dat de bewindsman niet de moeite heeft genomen zich over de kinderopvang te informeren. Voorzitter G. Jellesma: „Heinsbroek doet alsof er al jaren geen ontwikkeling meer zit in onze branche. Hij weet zeker niet dat kinderopvang de snelstgroeiende sector is in het bedrijfsleven.”