Dat zei minister Koenders (Ontwikkelingssamenwerking) mede namens zijn collega Verhagen (Buitenlandse Zaken) dinsdag tijdens een debat met de Tweede Kamer.De Nederlandse regering is zeer onaangenaam getroffen door het nieuws uit Kabul, zei de minister in antwoord op een vraag van de PvdA. Voor Nederland en de Europese Unie is afschaffing van de doodstraf een van de prioriteiten. De Afghaanse overheid brak met de executies het moratorium voor de doodstraf dat president Hamid Karzai had aangekondigd. De voorlaatste keer dat de doodstraf werd uitgevoerd was in april 2004. Nederland had volgens Koenders gehoopt dat dit moratorium zou blijven functioneren.

De SP verklaarde eerder dinsdag dat Nederland moet stoppen met de uitlevering van verdachten tot de Afghaanse autoriteiten garanderen de doodstraf niet meer uit te voeren. Volgens Koenders gebeurt dat ook niet met mensen die Nederlandse militairen arresteren. Dat is in een overeenkomst (Memorandum of Understanding) met de Afghaanse overheid afgesproken.

Op dit moment hebben alle landen die meedoen aan de NAVO–missie ISAF in de zuidelijke provincies van Afghanistan dergelijke afspraken met de Afghaanse overheid. Die afspraak geldt echter niet voor mensen die worden opgepakt door het door Nederlanders begeleide Afghaanse leger (ANA). Als Nederlandse militairen getuige zijn van slechte behandeling van gevangenen door Afghaanse militairen, kunnen ze hun collega’s daar op aanspreken. Maar er bestaat geen bevelsstructuur die hen de mogelijkheid geeft er tegen op te treden.

Het is niet duidelijk of de Amerikaanse militairen die in het kader van Operation Enduring Freedom en de militairen van de Verenigde Arabische Emiraten die nog steeds in Uruzgan aanwezig zijn, afspraken met de Afghanen hebben gemaakt over de behandeling van gevangenen.