EUROPESE GRONDWET: In 2004 ondertekenden de Europese regeringen het Europees Grondwettelijk Verdrag. Dat bestond voor het grootste deel uit een samenvoeging van oude afspraken. Nieuw waren spelregels die werden vastgelegd voor de in korte tijd met tien nieuwe lidstaten uitgebreide unie.VERWORPEN: In 2005 stemde ruim 60 procent van de Nederlandse kiezers tegen deze EU-grondwet, die de regering al had goedgekeurd. De Eerste en Tweede Kamer wezen het verdrag af vanwege de uitslag van de volksraadpleging. Ook de Franse bevolking stemde tegen. De Britten stelden een volksraadpleging uit. Achttien landen accepteerden de grondwet wel.

HERVORMINGSVERDRAG: Na lang onderhandelen is er nu een nieuw verdrag. Dit hervormingsverdrag is nog niet helemaal af. Het zal naar verwachting volgende maand volledig worden afgerond, maar er staat al zo veel vast dat het kabinet er al een standpunt over in wilde nemen.

REFERENDUM 2005: Net als nu wilde het kabinet geen referendum. In de Tweede Kamer nam toenmalig oppositiepartij PvdA samen met GroenLinks en D66 het initiatief om een wet in te dienen die de volksraadpleging mogelijk maakte. Dankzij de doorslaggevende steun van toenmalig coalitiepartij VVD werd die wet aangenomen.

REFERENDUM 2007: Nu werkt de SP aan een initiatiefwetsvoorstel. GroenLinks, D66, de PVV en de Partij voor de Dieren zijn ook voor een referendum. CDA, SGP en de ChristenUnie zijn tegen, de VVD houdt de kaarten nog voor de borst. De PvdA worstelt met het onderwerp en neemt volgende week een standpunt in.

RAADPLEGEND: Volgens de Nederlandse Grondwet mogen de leden van de Eerste en de Tweede Kamer hun verantwoordelijkheid voor een besluit niet afschuiven op een ander. Een echt referendum is om die reden niet mogelijk. Dus kunnen ze de bevolking alleen raadplegen. Volgens de Raad van State mogen ze zich vooraf ook niet verbinden aan de uitkomst. In 2005 zei zowel het kabinet als de Kamer dat men de uitkomst zou respecteren.