Wie langs het huis van Jan Besselsen aan de Heeraaltszstraat loopt, ziet gelijk dat de Harderwijker een verwoed verzamelaar is. Fietsen, ballen, potten en plantenbakken staan aan weerszijden van zijn voordeur. In de achtertuin van ruim 70 vierkante meter ligt een stapel gevonden voorwerpen van zo’n 4 meter hoog.„Dit is mijn domein, mijn labyrint”, stelt Besselsen vast. De stadsjutter -zoals hij zichzelf noemt- verzamelt al vanaf 1975, het moment dat hij in Harderwijk is komen wonen, allerhande materialen. „Ik kan het niet nalaten. Ik neem graag mooie dingen mee naar huis, noem het een soort verslaving.”

Geld verdient de stadsjutter niet met zijn verzamelwoede. „Heel af en toe verkoop ik wat. Geld interesseert me niet, spullen wel. Het is gewoon de lol van het hebben.”

De gemeente Harderwijk is niet blij met de hobby van Besselsen. Omwonenden klagen herhaaldelijk over lekkage, veroorzaakt door slecht onderhoud van het huis van hun buurman, vertelt wethouder De Lange. Ook maken de buren zich zorgen over mogelijk ongedierte en brandgevaar.

In 1986 haalden ambtenaren van de gemeente in tweeënhalve dag de achtertuin van Besselsen leeg. Ook in 2000 ruimde Harderwijk de tuin van de stadsjutter grondig op. Ditmaal werd ook een kraan gebruikt. Kosten: 110.000 gulden.

Hier ligt de aanleiding van een diep conflict. „Ik ben niet van plan die kosten te betalen”, zegt Besselsen verontwaardigd. „Die kraan heeft hier veertien dagen gestaan voor 450 gulden per uur, terwijl dat helemaal niet nodig is. De vorige keer kon het ook in tweeënhalve dag. Bovendien zijn al mijn spullen verdwenen, waaronder mijn grafsteen die ik klaar had liggen.”

Omdat hij zijns inziens onnodig op hoge kosten werd gejaagd, spande de stadsjutter een rechtszaak aan. Hij verloor deze en ging niet in hoger beroep. Dit geeft de gemeente het recht om het geld -met rente inmiddels opgelopen tot 75.000 euro- te innen.

Besselsen weigert dat bedrag te betalen. „Ook al ging het om 10 euro, dan deed ik het nog niet. Ik heb geen opdracht voor die opruimingsactie gegeven. Het was een zinloos gewelddadige actie. De gemeente zit me al 25 jaar te treiteren en wil me gewoon weg hebben.”

Volgens wethouder De Lange is de situatie zo langzamerhand onhoudbaar geworden. „De volksgezondheid komt in gevaar. Bovendien sleept Besselsen niet alleen zichzelf mee in dit conflict, maar ook zijn vrouw en zijn drie kinderen.”

Harderwijk is volgens De Lange altijd op zoek geweest naar oplossingen via de middellijke weg, maar „die lijkt inmiddels doodgelopen. We hebben Besselsen verschillende keren gevraagd zijn spullen op te ruimen, maar daar is tot nu toe niet veel van terechtgekomen. Verzamelen is zijn leven. Als dit zo doorgaat, gaan wij opnieuw over tot ontruiming van zijn achtertuin.”

Volgens Besselsen heeft Harderwijk hem twee maanden geleden aangeboden te verhuizen naar een boerderijtje aan de Fokko Kortlanglaan. De Lange weet hier echter niets van. „Besselsen fantaseert. Wij hebben hem aangeboden de boerderij te huren voor de opslag van materialen, maar daarover zijn we nog steeds in overleg.”

De wethouder hoopt op korte termijn tot een oplossing van het conflict te komen. „Besselsen heeft een flinke schuld bij ons. Als hij niet betaalt, rest ons niets anders dan beslag op zijn huis te leggen.”

Het conflict met de gemeente leidt bij de stadsjutter tot grote onzekerheid. „Het zwaard van Damocles hangt boven mijn hoofd. Ze hadden me beter in de gevangenis kunnen zetten. Laatst kreeg ik een deurwaarder aan de deur die beslag wilde leggen op de erfenis van mijn moeder. Dat is onmenselijk. Inmiddels heb ik ook een brief naar de koningin gestuurd. Wie weet helpt dat.”

Volgens Besselsen is de beste oplossing om hem met rust te laten. „Ik heb misschien nog tien of vijftien jaar te gaan. De gemeente moet accepteren dat er mensen zijn zoals ik. Ik doe geen vlieg kwaad. Verslaafden kosten de samenleving miljoenen. Mijn verslaving is verzamelen en daar word ik verschrikkelijk op afgerekend.”