De 46-jarige directeur moest zich maandag in een megaproces tegen 27 verdachten van fraude bij de Urker visafslag als eerste verantwoorden voor de rechtbank in Leeuwarden.De fraude zou van 2003 tot en met 2005 hebben plaatsgevonden en mede hebben bestaan uit het verhandelen van schol terwijl dat als schar in de boeken werd gezet.

Schol mag maar beperkt worden gevangen, terwijl de vangst van schar veel minder beperkt is. Daardoor kon meer schol worden gevangen en verhandeld. Hetzelfde zou volgens het openbaar ministerie zijn gebeurd met tong, koolvis en kreeft.

Een zaak die op de tenlastelegging voorkomt is die van de kotter HD21 van rederij Bakker. Er zou 1939 kilo schar aan twee Urker visbedrijven zijn geleverd, terwijl het schol was. De vis kwam niet aan bij de Urker afslag, maar de administratieve afhandeling werd daar wel uitgevoerd. Volgens directeur V. een geoorloofde gang van zaken. „De vis is onderweg van soort veranderd”, merkte de voorzitter van de rechtbank, mr. M. H. Severein, fijntjes op.

V. had bij de rechtbank een dubbelrol. Hij is als enig bestuurder van de BV Visafslag Urk en als privépersoon gedagvaard. In beide gevallen ontkende V. weet te hebben van de fraude. „Als ik wist dat er zaken verkeerd waren gegaan, had ik handelend op kunnen treden”, zei hij.

Officier van justitie L. van Kooten noemde het vreemd dat de directeur geen weet had van de fraude, terwijl medewerkers van de visafslag in getuigenverhoren wel aangaven dat er werd gesjoemeld. V. reageerde: „U gaat uit van de kwaadheid van de mens. Ik ga uit van de goedheid.”

De taak van de visafslag, voorheen eigendom van de gemeente Urk maar sinds 1997 verzelfstandigd, is volgens V. om de aangevoerde vis te wegen en te registreren. Verkoop via de klok „is niet wettelijk geregeld.”

Het komt regelmatig voor dat partijen rechtstreeks van de visser naar de afnemer gaan. De afslag factureert de partij wel, omdat de visser zo sneller aan zijn geld komt. Severein: „U ziet de vis dus niet, maar brengt hem wel in rekening.” V.: „We doen hetzelfde als op de beurs. De aandelen zie je niet, maar er is wel handel mee.”

De directeur gaf aan met de invoering van een nieuw weegsysteem van 250.000 euro voor een waterdichte gang van zaken te willen zorgen. „Het systeem registreert automatisch het aantal kisten en het aantal kilo’s. Alleen het soort vis moet nog met de hand worden ingevoerd.”

V. zei op vragen van de rechtbank niet te kunnen voorkomen dat er op een drukke handelsdag, als er 300 mensen in de hal in Urk rondlopen en 10.000 kisten vis verhandeld worden, „af en toe een kistje linksaf gaat.”

De rechtbank heeft de komende weken ingeruimd om de strafzaak tegen de 27 personen en bedrijven te behandelen. Die groep bestaat behalve uit de afslag en zijn management uit vissers, reders en handelaren. Volgens het openbaar ministerie zat iedereen in het complot.

Naast directeur V. stonden maandag de 46-jarige marketingmanager Barend H. en de tweede marketingman, de 42-jarige Albert H. terecht. Beiden werken bij de afslag. Zij erkenden twee keer fraude te hebben gepleegd om klanten van de afslag uit de brand te helpen.