Als Nederland de missie niet voortzet „zou dat een geweldige aanmoediging voor de Taliban zijn”, zegt Van der Stoel (83) onomwonden in een interview zaterdag in NRC Handelsblad.Het kabinet neemt na de zomer een besluit over de kwestie. Minister van Buitenlandse Zaken Verhagen (CDA) overlegt intensief met diplomaten en NAVO-partners, die Nederland kunnen ontlasten.

De strijd tegen het terrorisme is volgens Van der Stoel het belangrijkste argument om de missie voort te zetten. „Het internationale terrorisme is dé fundamentele dreiging van deze tijd.” De Nederlandse publieke opinie is zich daar onvoldoende van bewust.

Verder telt voor Van der Stoel de bescherming van de mensenrechten. Dat zou zijn eigen met aarzelingen kampende partij, de PvdA, „die altijd de mensenrechten terecht zo centraal stelt”, moeten beseffen en daarom niet moeten afhaken.

Aan een eventuele verlenging na augustus 2008 moet Nederland de NAVO wel voorwaarden stellen, aldus de vroegere PvdA-bewindsman. Nederland moet zich niet „als een mak schaap” opstellen. Van der Stoel vindt het „bedroevend” dat NAVO-topman De Hoop Scheffer nog steeds geen andere lidstaten bereid heeft gevonden om deel te nemen aan de operatie in Uruzgan. Hij laakt de Scandinavische landen en België die zich „systematisch onttrekken” in Afghanistan.

De NAVO zou ook de Nederlandse aanpak moeten onderschrijven. Dat het er niet primair om gaat zo veel mogelijk Taliban te doden, „maar om de burgerbevolking op onze hand te krijgen. Hoe lastig dat ook is”, aldus Van der Stoel. Verder moet de regering erop aandringen dat het Afghaanse leger de controle overneemt in relatief rustige gebieden. Dan kunnen de internationale troepen ingezet worden in de moeilijke gebieden in het zuiden.