’Illegale arbeiders uit Bulgarije zullen blijven komen’
De grootschalige actie van de gemeente Den Haag waarbij ruim tachtig illegalen uit Bulgarije werden opgepakt en naar Sofia teruggestuurd, geldt als een waarschuwing. „Voor veel illegalen is het geen drama dat ze terug moeten”, zei J. van der Leun van de Universiteit Leiden donderdag.
De illegale arbeiders zijn niet naar Nederland gekomen om te blijven. Ze hebben geld verdiend en moeten toch een keer terug. Ze hebben alleen pech als ze net in Nederland zijn aangekomen en in de reis hebben geïnvesteerd, aldus Van der Leun.
De gemeente geeft met de actie een signaal af dat niet alles wordt getolereerd. „Tegen bepaalde aspecten zoals brandonveilige pensions moet worden opgetreden. Maar de groepen illegalen zullen blijven komen”, zei de universitair docent van de faculteit rechten.
Volgens haar verblijven duizenden Bulgaren illegaal in Den Haag, de meeste daarvan ’wonen’ in de Schilderswijk. Ze werken vooral in tuinbouw, maar ook in de horeca en schoonmaakbranche. De groep is opmerkelijk, omdat ze zo zichtbaar is en geconcentreerd leeft. De werknemers hangen rond op straten en slapen in parken. Ze veroorzaken voor omwonenden geregeld overlast. Daarom kijkt Van der Leun niet op van de actie.
Toch is dit volgens haar niet voldoende. „De gemeente kan het meeste effect bereiken als het probleem over de hele linie wordt aangepakt. Maar er is geen simpele oplossing. Er is een hardnekkige vraag naar arbeid.” De pakkans voor werkgevers moet groter worden, stelt zij. „En ze moeten sancties krijgen opgelegd.” De Belastingdienst moet de uitzendbureaus, die de mensen illegaal aan het werk zetten, aanpakken.
Sinds in 2000 de visumplicht voor Bulgarije werd afgeschaft, omdat het land kandidaat-EU-lid werd, komen veel Bulgaren naar Nederland om te werken. Zij worden illegaal als ze hun toeristenvisum laten verlopen of als ze gaan werken. Het gaat vooral om Turkse Bulgaren.
De werkzoekenden komen naar Den Haag, omdat ze toegang hebben tot het Turkse circuit en zo eenvoudig aan het werk kunnen. „Ze nemen genoegen met de lage lonen, een paar euro per uur, en een bed voor een paar uur. In enkele maanden hebben ze voor Bulgaarse begrippen een kapitaaltje vergaard.”