Predikant met eigen accenten
NUNSPEET - Via Kenya, Zeeland en Zuid-Holland kwam hij terecht op de Veluwe. „We hadden hier direct hetzelfde gevoel als in Sint Annaland. De Veluwe is ook gemoedelijk”, vindt ds. M. D. Geuze uit Nunspeet. Begin deze maand ging hij met emeritaat.
Veertien jaar was hij toen hij werd stilgezet op zijn levensweg, zoals hij het zelf noemt. „Ik kwam tot omkeer. Niet dat ik ineens vrede met God vond, dat heeft nog een aantal jaren geduurd. Toen ik tot omkeer kwam, verlangde ik dominee te worden. In dat ambt kon ik God het beste dienen, meende ik. Wat het voortgaande werk van Gods Geest -Pinksteren- betreft, dat wees ik eigenlijk altijd af, maar de Heere heeft gelukkig niet met me gedaan naar m’n dwaasheid.”Na een studie theologie in Utrecht en een jaar studie in Schotland werd het echtpaar Geuze eind 1973 door de GZB uitgezonden naar Kenya. „Om les te geven aan de Bijbelschool. Evangelisten opleiden. Ik deed dat werk met hart en ziel, al vond ik het wel jammer dat de begeleiding van de evangelisten in de plaatselijke gemeenten niet altijd even sterk was. En daar, in die plaatselijke gemeenten, gebeurt toch het eigenlijke werk.”
Uitgezonden vanuit Sint Annaland, leidde de weg van de predikant via Afrika weer terug naar het Zeeuwse. Hij raakt er zichtbaar door ontroerd als hij vertelt hoe God hem duidelijk de weg terug wees naar zijn geboorteland. „We zijn er op voorbereid, op de terugkeer naar Nederland.”
In 1978 werd ds. Geuze verbonden aan de hervormde gemeente in Sint Annaland. „We hebben daar een heel goede tijd gehad. De geestelijke ontmoetingen die we er hadden zijn onvergetelijk.” Hij glimlacht. „In de kerkenraad zeiden ze toen we verhuisden naar het plaatsje Noorden in Zuid-Holland: „Zo’n dominee moeten we hier niet meer hebben, die laat ons te hard werken.”
Patmos
De volksaard in Noorden was anders dan in Zeeland. „Wat zakelijker. Maar de gemeente was bijzonder goed voor ons. Ik moest er leren dat je dat wat je in de ene gemeente hebt, niet zomaar kunt overplaatsen naar een andere gemeente. Ik was veel bezig met het onderwerp ”geestelijke opwekking”, maar toen kwam de vraag ineens op mezelf af: Ben ik opgewekt? Leid ik een opgewekt leven? In Noorden was er verdieping: openbaring in kennis en toerusting met kracht door de Heilige Geest. Wat dat betreft, noem ik die plaats graag mijn Patmos.”
In 1995 kwam er een beroep uit Nunspeet. „Ik wist dat we daarheen moesten. Maar ik zag er wel tegenop. Noorden is een kleine gemeente van een paar honderd zielen en dan kom je ineens in een grote Veluwse gemeente met zes wijkgemeenten. Maar we hebben ook hier een plaats gekregen.” Hij aarzelt even. „Een eigen plaats, dat wel. Ik ben een predikant met eigen accenten en ik ben altijd dankbaar geweest voor de ruimte die de collega’s mij gaven.”
Regelmatig besteedde de predikant in zijn preken aandacht aan thema’s als het voortgaande werk van de Heilige Geest en het gebed. „En dat doorbrak toch grenzen. Gemeenteleden met een bevindelijke inslag voelden zich door me aangesproken, maar ook mensen met een meer evangelische instelling. Ik heb altijd geprobeerd om de dingen met wijsheid te doen. Zaken moeten niet geforceerd worden. Het was me duidelijk dat als God een opwekking geeft, Hij niet bedoelt dat er scheuren in gemeenten komen.”
Nooit heeft ds. Geuze overwogen de Hervormde Kerk of de kring van de Gereformeerde Bond vaarwel te zeggen. „De discipelen bleven na de hemelvaart van de Heere Jezus in de opperzaal. Zo heb ik dat ervaren: blijven in de opperzaal. Ik zag het als een wonder dat God zo veel goede en nieuwe dingen wilde en wil geven in de door Hem geplante en in de zestiende eeuw gereformeerde kerk van ons land. Historisch besef, dat is altijd heel belangrijk voor me geweest.”
Profetie
In 1994 kreeg de predikant de felle schijnwerpers van de publiciteit op zich gericht toen hij een „profetische boodschap” over het Samen op Wegproces bekendmaakte. Daarin werden de drie betrokken kerken opgeroepen om tot inkeer en verootmoediging te komen.
„Misschien heb ik toen wel wat onervaren gehandeld. Beter was het wellicht geweest dat ik de boodschap alleen daar gebracht had waar hij hoorde, namelijk bij de moderamina van de synoden van de kerken die bij de vereniging betrokken waren en die niet had laten publiceren. Het is door velen gezien als een boodschap vanuit de Gereformeerde Bond tegen Samen op Weg. Een soort middel om SoW te breken. Maar dat was niet de bedoeling. Het was een oproep tot inkeer, verootmoediging en opwekking aan de hele kerk.
Ik had die boodschap persoonlijk gebracht bij het synodebestuur van zowel de Nederlandse Hervormde Kerk als de Gereformeerde Kerken in Nederland. Het kon niet anders. Ik moest dat doen. Was er maar meer mee gedaan. Niet om mij. Het is niet belangrijk dat ik die boodschap heb ontvangen. Maar in de kerk had de grote schade die er nu is geweest, voorkomen kunnen worden als er inderdaad een proces van inkeer en verootmoediging op gang was gekomen.”
Hoe de toekomst er na zijn emeritaat uit zal zien, weet ds. Geuze niet. „Ik wacht op Gods leiding. Wat er op m’n weg komt, dat komt van Hogerhand. Zo heeft de Heere in mijn leven altijd gewerkt en dat zal Hij ook nu doen.
Ik hoop meer tijd te kunnen besteden aan het Huis van Gebed, dat hier enkele jaren geleden in Nunspeet is opgericht. Daar bidden we met elkaar voor ons land, voor ons volk, voor de christelijke gemeenten, voor Israël en de moslimwereld en voor de samenleving. Wat zou het een zegen zijn wanneer we met z’n allen op de knieën terechtkwamen en ontvankelijk werden voor dat wat God geven wil.”
Levensloop
-Geboren op 11 februari
1942
-Bevestigd tot hervormd
zendingspredikant (GZB)
op 26 december 1973
-Bevestigd in Sint Anna
land op 16 april 1978
-Bevestigd in Noorden
(ZH) op 8 april 1984
-Bevestigd in Nunspeet
op 27 augustus 1995