Het paradepaardje van de Nederlandse integratie ligt op zijn achterste. Vorig jaar februari gaf minister Donner (toen nog Justitie) met de nodige tamtam het startsein voor de bouw van de Westermoskee, „met een knipoog naar de Westerkerk, ooit de grootste protestantse kerk in Amsterdam.” Volgens Donner zou het islamitische gebedshuis een „symbolische vermenging van culturen” voorstaan.Vandaag de dag, vijftien maanden later, is de moskee eerder een symbool voor botsende culturen. De bouw lijkt verder weg dan ooit sinds de gemeente Amsterdam en deelgemeente De Baarsjes deze week de contacten met het omstreden moskeebestuur verbraken. Dit deden ze na een serie opeenvolgende problemen (zie Data). „De maat is vol”, aldus stadsdeelvoorzitter Verburg eerder deze week. „Het moskeeterrein is nu een juridisch slagveld aan het worden. Wij willen niet langer actief meewerken aan het realiseren van de Westermoskee.”

PvdA-fractievoorzitter De Keizer uit De Baarsjes doet er nog een schepje bovenop. „We hebben nu talloze ruzies en scheldpartijen, loze beloftes en gedoe met groene fondsen achter de rug”, zegt De Keizer. „Het gekluns van het bestuur van Milli Görüs is onaanvaardbaar. Zij verpesten het voor de gewone moskeegangers. Ik hoop dat ze inzien dat hun betrokkenheid het project alleen maar schade heeft opgeleverd.”

De ex-directeur van Milli Görüs, Haci Karacaer, verwacht niet dat de moskee ooit nog af komt. „Dit ziet er heel somber uit. Misschien lukt het als Milli Görüs zich helemaal terugtrekt.” De liberale Karacaer werd vorig jaar op aandringen van het Duitse hoofdkwartier van Milli Görüs in Keulen vervangen. Milli Görüs in Nederland zou een meer orthodoxe koers moeten gaan varen. Maar intussen is er nog geen enkele koers gevaren, zegt Karacaer. „Voorman Fatih Dag is niet in staat een koers neer te zetten. Dat is ook niet zijn taak, maar van de nieuwe directeur horen we al helemaal niks.”

De ex-directeur heeft geen goed woord over voor de huidige malaise. Spilfiguur Fatih Dag, een neef van Karacaer, is volgens hem „dom bezig. Dit leidt nergens toe. Het probleem is dat hij ja zegt, maar steeds nee doet. Hij moet niet zo veel praten, hij moet gewoon zijn werk doen en die moskee bouwen.”

Dat Dag niet zoveel moet praten, lijkt hij inmiddels van Karacaer te hebben geleerd. Hij neemt zijn telefoon, ook na herhaalde pogingen, niet meer op.

Karacaer ontkent overigens dat de verwikkelingen te maken hebben met de gevreesde meer radicale koers. „Keulen was altijd al de baas. Feitelijk is er niet veel veranderd, behalve dan dat ik, toen ik directeur was, ruimte heb gecreëerd om te zeggen: Dit is de Nederlandse koers. Het huidige bestuur neemt die ruimte niet.”