Nog steeds gaten in de muren
ROTTERDAM - „Ik waai weg!” Noura Boussalk (12) houdt haar jas stevig dicht op het Plein 1940 in Rotterdam. Het meisje bekijkt met haar klasgenoten in een stevige bries het gerestaureerde beeld ”De Verwoeste Stad” van Ossip Zadkine. Ondertussen vertelt gids Co van Schaik over het bombardement van de stad dat hij maandag precies 67 jaar geleden van nabij meemaakte.
De rondleiding voor groep 7 van basisschool De Vier Leeuwen uit Rotterdam-Crooswijk begon maandagmorgen in de Laurenskerk. Daar is een kleine expositie over het bombardement. De foto’s van de kale binnenstad maken indruk op de kinderen, die grotendeels van allochtone afkomst zijn. Vooral als Adriaanse vertelt hoe hij als 6-jarige het bombardement in Crooswijk meemaakte, is het stil.„Op dinsdag 14 mei 1940 was mijn vader jarig en wij zaten om één uur aan tafel met een extra lekkere maaltijd”, herinnert Adriaanse zich. „Daar konden we niet lang van genieten, want na tien minuten ging het luchtalarm en moesten we halsoverkop naar de schuilkelder in het plantsoen tegenover ons huis. De vliegtuigen lieten een paar honderd meter verderop hun bommen vallen. In de schuilkelder zaten sommige mensen te bidden, anderen stonden juist te vloeken van angst.”
Bijna twee uur later mocht de jonge Co de kelder weer uit. „Het eerste wat we zagen waren roetzwarte wolken tegen een staalblauwe hemel. Toen we na een tijdje weer terug naar huis mochten, zag ik een Duitse soldaat op een motorfiets die chocola uitdeelde aan de kinderen. Ik begreep dat niet: eerst de stad bombarderen en dan chocola uitdelen. De Duitsers wilden weer vriendjes worden, maar van mij hoefde dat niet.”
Durkadir Gozer (10) is na afloop van de rondwandeling onder de indruk. „In het stadhuis en het postkantoor zagen wij de gaten van de bomscherven nog in de muren zitten. Daar kun je aan zien hoe erg het bombardement was.”
Rotterdam ná de oorlog verschilt sterk van Rotterdam vóór de oorlog. De Laurenskerk staat ingebouwd tussen de lelijke bebouwing uit de jaren van wederopbouw na de oorlog. Het Schielandshuis, gebouwd in 1600, is ingeklemd tussen de wolkenkrabbers. Het museum raakte in de oorlog zwaar beschadigd. Aan de overkant van de straat is het Plein 1940, dat pas is opgeknapt. Het beeld van Zadkine is bijna een jaar weggeweest voor restauratie. Maandagmiddag geeft burgemeester Opstelten het monument officieel terug aan de stad.
Vanavond wordt de brandgrens, de 12 kilometer lange grens van het gebombardeerde gebied, door bijna 130 schijnwerpers zichtbaar gemaakt. Binnen de grens luiden alle klokken.