„De Bol” noemen de Woudrichemmers volgens D. Ottevanger de plaats waar het majesteitelijke bezoek om 10.00 uur begint. De „geboren en getogen Woerkummer” vertelt graag en veel over zijn geboorteplaats. Voor prins Willem-Alexander is de Bol bekend terrein: hij opende er de Stadshaven. In een rolstoel -„iemand had me aangereden”- was Ottevanger erbij. „Ik kreeg toen nog een hand van Willem.”Woudrichem ligt in het noorden van het Land van Heusden en Altena, aan de splitsing van de Merwede en de Afgedamde Maas. Na aankomst met de aak Helena krijgen de koninklijke gasten er maandag oude ambachten te zien. Vrijdag werd de ponton opgebouwd waarover het gezelschap naar de overkant van de haven loopt. Langs de stadswal gaat het bezoek vervolgens naar de ingang van de vesting.

„Majesteit, we houden van U!” luidt de boodschap op een poster pal achter de poort. De bomen langs de Hoogstraat zijn rood-wit-blauw omwikkeld. Stadsomroeper De Joode heeft foto’s van de kroonprins, zijn vrouw en hun dochters achter de ruitjes van zijn huis geplakt. Aan de overkant prijken pandjes uit 1593, 1601 en 1606. Hier en daar zijn al huizen versierd. De eigenaar van Int Herdt staat zijn ramen vol te plakken met een oranje mozaïek.

Het koninklijke gezelschap loopt onder restaurant De Gevangenpoort door, recht op de massieve toren van de Martinuskerk aan. Dameskledingzaak Anno Nu heeft een oranje papier achter het raam: „Ook op maandag 30 april is de klant bij Anno Nu koning(-in).” Dat de koningin die dag ook klant is, is minder waarschijnlijk.

De zon drijft de temperatuur in het Brabantse vestingstadje op. „Mensen, je zou naar Scheveningen gaan”, zegt een vrouw bij de kerk. Maar voor het strand is er vandaag geen tijd. De voorbereidingen voor het concert dat acht christelijke koren maandag geven terwijl de koninklijke familie in- en uitwandelt, zijn in volle gang.

Ottevanger hoopt erbij te zijn. „Alle zeventigplussers in de stad mogen in de kerk zitten. We moeten er twee uur van tevoren al zijn.” Of het druk wordt maandag? De bejaarde Woerkummer wijst naar de overkant van de stadsgracht: „Daar hebben ze rekken voor 2450 fietsen neergezet. Maar gisteravond zeiden ze dat er nog 5000 kaarten over waren voor mensen die de vesting in willen. In Gorinchem zijn er maar 250 uitgegeven; daar moeten de mensen ’s morgens om zeven uur aan de dijk staan om met een bus hierheen te worden gebracht. En dan maar wachten tot tien uur.”

In de Bagijnestraat repareert een stratenmaker de laatste oneffenheid. „Heel Woudrichem is opgeknapt, ook plaatsen waar de Koningin helemaal niet voorbijkomt”, zegt Ottevanger. „Ik zei al: Ze moet om de vijf jaar maar komen, want dan kan alles en anders kan er niks.”

Het huis tegenover de kerk is te koop bij Maxima Makelaardij. Aan de andere kant van de toren zit in het Arsenaal een gevelsteen met de naam van prins Claus. Hij was er op 14 mei 1971 op bezoek ter gelegenheid van de renovatie van het gebouw.

Hier eindigt de vorstelijke voettocht door Woudrichem. „De koninklijke bus en zes motorpolities zijn hier al wezen repeteren hoe ze moeten wegrijden”, zegt Ottevanger.

In 1788 was Woudrichem ook in de ban van de Oranjes, maar toen ging het minder spontaan. Het stadsbestuur verplichtte alle inwoners een oranje lint of strikje op hun kleding te dragen en hun huizen te versieren tijdens de verjaardag van prinses Wilhelmina van Pruisen. De maatregel was gericht tegen de toenemende populariteit van de patriotten, die zich tegen de macht van de Oranjes verzetten. Wie zich niet aan het bevel hield, kreeg een boete aan zijn broek.

Nu gaat het versieren spontaner. In het Arsenaal staan twee grote vazen klaar met oranje kunstbloemen, geplant in oranje steentjes. De restauranthouder ernaast toont zijn Oranjegezindheid op een andere manier. Achter het raam staan twee enorme glazen vazen. In elk ervan dobberen drie oranje (kunst)sinaasappels in het water.