Zet minister-president Balkenende voor een zaal christelijk-sociale jongeren en een onstuitbare stroom van enthousiaste woorden, door neocalvinistisch activisme gestempeld, vloeit uit zijn mond. „Geloven is een werkwoord.” „Christenen mogen niet achterover leunen.” „We behoren iets voor anderen te dóén.”Vanuit die gedachtegang, maar ook vanuit de wens om waarden en normen weer inhoud te geven, wil het kabinet een verplichte maatschappelijke stage voor jongeren, hield de premier afgelopen zaterdag het Christelijk Sociaal JongerenCongres voor. Onder het thema ”What’s in it for me?” probeerden jongeren van CDA, ChristenUnie, CNV en GMV af te tasten in hoeverre de jeugd van vandaag nog maatschappelijke idealen heeft.

„Weinig tot geen”, betoogt Rob Wijnberg (24), redacteur bij nrc.next en auteur van het boek ”Boeiuh”. Jongeren die gaan koffieschenken in een verzorgingstehuis? „Voor de jeugd op dit congres misschien haalbare kaart, maar voor veel leeftijdsgenoten niet. De jeugd van tegenwoordig is een apathische, niet-betrokken generatie die stilzwijgend en afzijdig door het leven gaat”, weet Wijnberg uit ervaring. Ze houden zich vooral bezig met het nieuwste mobieltje, de stijgende prijs van het bier en de nieuwste vlam van glamourster Patty Brard. Ze worden dagelijks via de media overspoeld met enerzijds oorlogen, aardbevingen en overstromingen van de hele wereld en anderzijds een overdosis aan reclameprikkels. Ze hebben geen tijd om hun informatie rustig te verwerken en leren van de oudere generatie ook niet hoe ze dat moeten doen.

Dat maakt de jongeren van 2007 uitermate sceptisch over idealen. Waar hun ouders in de jaren zestig en zeventig nog massaal de straat op gingen tegen kernwapens, zijn zij niet meer in beweging te krijgen. Ze hebben gezien dat problemen, van de multiculturele samenleving tot het milieu en het internationaal terrorisme, zo complex zijn dat oplossingen onbereikbaar zijn. Hun stopwoord is ”boeiuh!” (boeiend hoor, maar niet heus), hun liefste bezigheid ”chillen”, hun favoriete programma ”De wereld draait door”.

Balkenende laat zich door Wijnberg niet van de wijs brengen. „We moeten juist de strijd aanbinden tegen het cynisme.” Ook ex-ondernemer en gevangenisevangelist Willem den Hertog heeft het betoog van de nrc.next-redacteur met gemengde gevoelens beluisterd. „Deze generatie is het winstobject van de commercie. De schijnwerper van de duivel staat er vol op.”

Den Hertog weerspreekt dat de samenleving de belangstelling voor het christelijk geloof is kwijtgeraakt. Enkele dagen voor het congres sprak hij op de Erasmus Universiteit voor alumni. Na zijn betoog stond het publiek in de rij om een Bijbel te bemachtigen. „Een professor zei: Wat gebeurt hier? Hoe is dit mogelijk?”

Dat de jongere generatie uitsluitend nog in zichzelf zou zijn geïnteresseerd, wijst de evangelist van de hand. „Ik word bijgestaan door vele tientallen vrijwilligers. Ik heb verwachting voor het opkomende geslacht.”

Als Den Hertog vertelt hoe hij ook het personeel achter de receptie van de universiteit wist warm te krijgen voor een Bijbel, gniffelt de zaal. „Een boeiende man, een goed verhaal”, fluistert een meisje in het publiek. Den Hertog: „Wij, de generatie met de grijze haren, moeten jullie bemoedigen. Daarom zeg ik: Laat je niet ontmoedigen door geluiden als zou God in Nederland op Zijn retour zijn. Laten Zijn onveranderlijke en eeuwige woorden jouw bron mogen zijn. Als je die mag doorgeven, hoef je niet apatisch te zijn. Laat jouw vraag zijn: Wie is God voor mij? Ken ik Hem en Zijn kracht?”

Even later applaudiseert Den Hertog enthousiast voor een meisje van de CNV-jongeren dat het sociale beleid van de eerste drie kabinetten-Balkenenende bekritiseert. CDA-Tweede Kamerlid Kortenhorst roemt het sociale leiderschap van „Jan Peter.” „Hij heeft het aangedurfd om meerdere moeilijke ingrepen in één keer door te voeren. Iedereen kan zien dat hij deze ontzettend moeilijke klus heeft gedaan omdat hij passie voor mensen heeft.”

„Maar waarom zijn de minderbedeelden niet meer ontzien?” vraagt het meisje. „Zij voelen zich door het CDA in de kou gezet.” Den Hertog klapt en zegt instemmend: „Achter elk getal gaat een mens schuil. En 50 euro per maand betekent voor minima al heel veel.”