Het bericht veroorzaakte donderdag een ware hype: Jesse Hoekstra (17) en Willem Schilte (17) van het Dominicus College in Nijmegen en Petra Alkema (15) van het Gymnasium Bernhove in Heeswijk-Dinther waren er in geslaagd het meest magische vierkant ooit; de media kwamen er massaal op af.Ruim 250 jaar geleden construeerde de Amerikaanse wiskundige en staatsman Benjamin Franklin vijf magische vierkanten. Een magisch vierkant is een vierkant met getallen waarin de optelsom van de rijen, de kolommen en de twee diagonalen altijd hetzelfde getal oplevert.

Naar Franklins methode om die vierkanten te maken, is vervolgens eeuwenlang gezocht, totdat wiskundige A. van den Essen van de Radboud Universiteit Nijmegen er vorig jaar in slaagde een deel van het mysterie te ontrafelen. Maar het nu door de scholieren ontsloten vierkant van 12 bij 12 hokjes bleef nog een geheim.

De eindexamenkandidaten namen in het najaar deel aan een masterclass van Van den Essen op de Nijmeegse universiteit. Aan de hand van zijn methode slaagden ze er in december vorig jaar al in het 12 x 12-vierkant te maken. Sindsdien hebben zij meegewerkt aan de verfijning van de sleutel tot het oude raadsel.

Hoekstra en Schilte hebben hun ontdekking gebruikt voor hun examenwerkstuk, dat zij woensdagavond presenteerden. Daarbij onthulden ze dat ze ondertussen ook al een 16 x 16-vierkant hebben gemaakt waarvan werd aangenomen dat dat onmogelijk was. Ook vinden ze steeds meer tot nu toe onbekende kloppende optelsommen in hun eerste vierkant, zoals bij het vormen van letters en cijfers.

Omdat Van den Essen deze week in het buitenland verblijft, vroegen de media zijn collega prof. N. P. Landsman om een reactie. Hij ontkwam gisteren niet aan de hype en uitte diverse keren zijn enthousiasme over het werk van de leerlingen.

„Maar achteraf bezien vind ik de zaak nogal opgeblazen. Ik zit er behoorlijk mee in mijn maag. De scholieren hebben uitstekend werk verricht. Maar de oplossing zelf is niet meer dan een resultaat in de puzzelsfeer.”