Op het eerste gezicht is er niets bijzonders te zien in het rijtjeshuis van familie Osman aan de Riederakker in de Barendrechtse Vinex-wijk Carnisselande. Op de gladde laminaatvloer speelt het jongste zoontje met zijn loopwagen. Wel valt op dat het lekker luchtig in de kamer is, ondanks dat het winterzonnetje al een paar uur recht op de achterruit schijnt.„Ventilatie is heel belangrijk” legt Gea Schouten van de GGD Rotterdam-Rijnmond uit. Zij deed samen met een collega onderzoek naar het effect van allergeenarme woningen op de gezondheid van kinderen met astma. Allergeenarm wil zeggen dat de huizen zodanig gebouwd en ingericht zijn dat de huisstofmijt er slecht gedijt. Dit insectje zorgt voor een allergische reactie bij sommige mensen. De mijten groeien het hardst bij veel stof, een verhoogde luchtvochtigheid en een temperatuur van 25 graden.

Om het stof te weren hebben de allergeenarme huizen een centraal stofzuigsysteem. Op elke verdieping zit een gat in de muur waar de stofzuigerslang op aangesloten kan worden. Op zolder staat de motor met een stofzuigerzak. De uitgeblazen lucht van de machine, met daarin onder andere de huisstofmijten, wordt naar buiten afgevoerd.

Om de vochtigheid zo laag mogelijk te houden, zijn er extra ventilatieroosters geplaatst. De badkamer heeft een apart, makkelijk bedienbaar afzuigsysteem. De keuken is af te sluiten met een schuifdeur, zodat de dampen die vrijkomen bij het koken de kamer niet binnen kunnen komen. Huisstofmijten gedijen ook beter bij pieken in de temperatuur. Daarom hebben de allergeenarme woningen vloerverwarming. Dit zorgt voor een gelijkmatige temperatuur, die niet snel te hoog wordt. De aanpassingen kosten in totaal zo’n 7000 euro extra.

De GGD kwam in 1997 op het idee om allergeenarme woningen te bouwen. De gezondheidsdienst werd dagelijks geconfronteerd met gevallen van allergische astma, waarvoor een schonere huisvesting soelaas zou bieden. Tien jaar geleden was daar echter in de huizenbouw nog weinig aandacht voor.

Na twee jaar van onderzoeken kreeg de GGD in 1999 projectontwikkelaar Com.wonen en woningcorporatie Patrimonium Barendrecht aan zijn kant. De gemeenten Rotterdam en Barendrecht wilden wel een financiële bijdrage leveren. Begin september 2001 ging de eerste paal de grond in. Een jaar later kon de eerste bewoner zijn sleutel officieel in ontvangst nemen.

Belangstelling was er genoeg voor de veertig ’gezonde’ woningen. De GGD en de woningbouwvereniging pasten echter een strenge selectie toe. Mensen mochten geen open haard of kachel hebben, geen huisdieren, en ze mochten niet roken in huis. Vooral dat laatste was voor vele inschrijvers een onoverkomelijk probleem.

Sara Osman, de moeder van de astmatische Soeber, werd eerst ook twee keer afgewezen. Zij woonde toen nog met haar ex-man in Drenthe, terwijl de allergeenarme huizen in Carnisselande alleen voor inwoners van Barendrecht en Rotterdam bestemd waren. Maar door de strenge selectie vielen er zo veel geïnteresseerden af, dat ook de familie Osman in de woningen terechtkon. Er bleven zelfs nog zes huizen over, waar gezinnen in kwamen zonder astmatische kinderen.

De GGD heeft de gezondheid van de kinderen voor en na het verhuizen in kaart gebracht. Ook is onderzoek gedaan naar het binnenmilieu van de woning. GGD’er Schouten: „Ruim de helft van de ouders vindt dat de gezondheid van hun kind na de verhuizing is verbeterd. Uit de registratie in een dagboek blijkt dat luchtwegklachten na de verhuizing zijn afgenomen. De kinderen zelf ervaren een hogere kwaliteit van leven, zoals meer kunnen meedoen met sport en spel, beter slapen, minder schoolverzuim.”

Osman kan dat alleen maar beamen. „Net na de verhuizing heeft Soeber het nog wel een paar keer heel benauwd gehad. Er bleek hier nogal wat bouwstof te hangen. Toen dat eenmaal weg was, knapte Soeber zienderogen op. Nu heeft hij weinig last meer van zijn astma. Hij voetbalt weer volop.”

Schouten zou graag zien dat het succesvolle project in Barendrecht meer gevolg krijgt. „Er zijn wel enkele gemeenten die er ook mee bezig zijn. Zo heeft Utrecht twintig allergeenarme woningen, in Zoetermeer staat er één. Tilburg en Eindhoven hebben ook plannen om er enkele te bouwen. Maar als ik zie hoeveel kinderen met allergische astma kampen, zouden er veel meer moeten komen.”