Dijkstal was lijsttrekker bij de verkiezingen in mei, waarbij de VVD terugging van 38 naar 24 zetels. Zelf schrijft hij over de reden van zijn vertrek: „De uitzonderlijke gebeurtenissen tijdens en na de verkiezingscampagne, de bijzondere verkiezingsuitslag, de veranderingen binnen de VVD en het verloop van de formatie hebben voor een situatie gezorgd waarin het voor mij niet meer mogelijk is om effectief als volksvertegenwoordoger te werken.”

Het is nog onduidelijk wat Dijkstal na 1 september gaat doen. Hij zat van 1982 tot 1994 in de Tweede Kamer en werd vervolgens minister van Binnenlandse Zaken en vice-premier in het eerste paarse kabinet. Van 1998 tot mei dit jaar was hij fractievoorzitter tijdens het tweede paarse kabinet. Na de verkiezingen werd Zalm, oud-minister van Financiën, de nieuwe fractievoorzitter.

Zalm zegt begrip te hebben voor de beslissing van Dijkstal. Hij spreekt zijn waardering uit voor Dijkstal en vindt dat hij als vice-premier en als fractievoorzitter veel voor de partij heeft betekend. „Ook heb ik veel respect voor het menselijke aspect dat altijd bij zijn politiek handelen een grote rol heeft gespeeld,” aldus Zalm.

De vice-fractievoorzitter van de LPF, F. Hoogendijk, vindt het „heel jammer, dat zo’n bekwame man weggaat uit de Tweede Kamer. Blijkbaar is het zo dat je gewoon verdwijnt als volksvertegenwoordiger als je geen minister meer kunt worden. Ik noem dat kiezersbedrog.”

De vice-fractievoorzitter van D66, F. Giskes, zegt dat het vertrek van Dijkstal „te verwachten was.” Zij noemt het „heel begrijpelijk, gezien de gebeurtenissn van de afgelopen maanden.”