Roemeense economie groeit als kool
CLUJ-NAPOCA - De economie van het nieuwbakken EU-lid Roemenië groeit als kool. Als vanouds staan Nederlandse ondernemers vooraan in de rij om te investeren in het voormalige Oostblokland.
Pakweg vijf jaar geleden reed Eric van Abbeelen met zijn auto in een mum van tijd naar het centrum van Cluj-Napoca. Nu doet hij er zo een halfuur over. „Het is aanschuiven in de rij. Steeds meer Roemenen hebben een auto, ze worden als warme broodjes verkocht”, zegt Van Abbeelen. Hij werkt op de dependance van het Nederlandse transportbedrijf Riwo Transport, even buiten de stad Cluj-Napoca.Sinds hij er in 2002 aan de slag ging, heeft hij de Roemeense economie in hoog tempo zien groeien. „Vooral de laatste jaren is het erg hard gegaan. De Roemenen hebben steeds meer geld beschikbaar. Er komen meer luxeproducten op de markt en die worden ook gekocht.” Van Abbeelen merkt erbij op dat die luxe nog lang niet voor iedereen is weggelegd. „Er zijn in dit land ook nog veel mensen die moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen.”
Zijn werkgever is bepaald niet de enige Nederlandse ondernemer in Roemenië; ons land behoort al decennialang tot de grootste investeerders in het vroegere Oostblokland. Door de economische groei is de interesse van Nederlandse zakenmensen nog verder aangewakkerd. De laatste jaren laat Roemenië goede cijfers zien, en voor het komende jaar heeft het Roemeens Bureau voor de Statistiek weer een economische groei van bijna 8 procent voorspeld.
De hoofdstad Boekarest is het economische hart van het land, maar Nederlandse investeerders richten zich steeds meer op de westelijke regio Transsylvanië, omdat die relatief goed ontwikkeld is en vanuit Nederland het beste te bereiken. Het afgelopen jaar besloot de Nederlandse ambassade daarom in het gebied een steunpunt op te zetten, een zogenaamd Business Support Office.
In het nieuwe kantoor in Cluj-Napoca, met een grote oranje tulp op de gevel, zit de kersverse directeur Maurits Janmaat. Tien jaar geleden was hij al eens in Roemenië, en nu hij terug is, verbaast ook hij zich over de ontwikkeling die het land in de tussentijd heeft doorgemaakt. „Ik ben blij verrast. Ik word enthousiast van de vele bedrijfjes die worden opgestart en de winkels die wekelijks openen. Je voelt hier dat de weg naar boven is ingeslagen, alleen heeft nog niet iedereen dat door.” De directeur doelt daarmee op de Roemenen van de oude (lees: communistische) stempel, met een passieve en ongeïnteresseerde werkhouding. „Die mensen leven nog bij de dag. Maar dat is aan het veranderen, steeds meer Roemenen doen hard hun best.”
Als directeur van het steunpunt moet Janmaat Nederlanders gaan helpen bij het zakendoen in West-Roemenië. „Transsylvanië is tweemaal zo groot als Nederland en er is een enorme toename in de handel. Het klimaat is nu ideaal om te investeren.” Door de economische groei ziet hij in Roemenië een grote potentiële afzetmarkt. Maar voorlopig is het land volgens hem vooral als productieland interessant. „De lonen liggen hier nog relatief laag: een fabrieksarbeider verdient hooguit 150 euro per maand en een academicus met een beetje ervaring zo’n 500 euro. Het opleidingsniveau is uitstekend.”
Bedrijven in branches zoals machinebouw en ict vestigen zich graag in het land. Leo van Doesburg, eigenaar van een bedrijf dat onder andere grafische software ontwikkelt, heeft zich in de stad Timisoara gevestigd. Hij werkt met plezier met Roemenen. „Ze zijn slim en flexibel en werken hard.” De Nederlander is blij dat de toetreding van Roemenië tot de Europese Unie op 1 januari een feit is geworden. „Al is het land er in mijn ogen nog niet helemaal klaar voor.” Hij verwacht dat de economische groei zal doorzetten en de lonen zullen stijgen. Dat zou mooi zijn voor de Roemenen, maar juist weer nadelig voor de investeerders.
Eric van Abbeelen, van het transportbedrijf, denkt dat de toetreding vooral voordelen zal hebben. „Omdat Europa voor een vrij handelsverkeer staat, is het zeker voor ons als transportbedrijf gunstig. Ik hoop ook dat de bureaucratie zal verminderen.” Of het EU-lidmaatschap voor de Roemenen zelf ook goed uitpakt, durft hij niet te zeggen. „We hebben in Nederland gezien dat alles duurder werd. Hoewel het voor ons bedrijf nadelig is, hoop ik voor de Roemenen dat hun lonen gaan stijgen.”