De demissionaire premier van het CDA/VVD-minderheidskabinet zei dinsdag dat er een coalitie moet komen waarvan CDA en PvdA het hart vormen. Balkenende verklaarde dat na afloop van zijn gesprek met informateur Hoekstra. Na de beëindiging van de gesprekken tussen CDA, PvdA en SP ontving Hoekstra dinsdag en woensdag opnieuw alle fractievoorzitters.Om een CDA/PvdA-coalitie aan een meerderheid te helpen, is een derde partij nodig. Welke dat moet zijn, liet CDA-voorman Balkenende dinsdag in het midden. Vorige week liet hij echter doorschemeren dat de ChristenUnie zijn voorkeur heeft.

PvdA-leider Bos vindt het voorbarig om nu over coalities te praten. Hij vindt dat het CDA eerst moet laten zien dat het inhoudelijk een ander beleid wil voeren. Thema’s waarop Bos in ieder geval bij het CDA de bereidheid tot concessies wil merken, zijn gezondheidszorg, inkomenspolitiek en internationaal beleid.

Bos eist de vooraf duidelijkheid van het CDA om niet „in dezelfde val” te trappen als tijdens de mislukte kabinetsformatie in 2003. Toen onderhandelde Bos langdurig met het CDA, maar bleek uiteindelijk dat bij de christendemocraten de politieke wil ontbrak om samen te werken met de sociaaldemocraten.

De PvdA-voorman wil daarom zo snel mogelijk de inhoudelijke onderhandelingen tussen beide partijen starten. Wie daar als derde partij bij moet, is voor hem een zaak van later orde. Die inhoudelijke onderhandelingen moeten plaatshebben onder leiding van een of meerdere nieuwe informateur(s). De PvdA’er voegde daaraan toe niets tegen de persoon van Hoekstra te hebben.

ChristenUnie en GroenLinks staan niet te springen om een kabinet van CDA en PvdA aan een meerderheid te helpen. ChristenUnieleider Rouvoet wilde woensdag tijdens zijn ontmoeting met Hoekstra weten waarom de gesprekken met de SP zijn mislukt. Ook GroenLinks wil daar opheldering over.

GroenLinks stelde dinsdag een poging in het werk om informateur Hoekstra tussentijds naar de Kamer te roepen om verantwoording af te leggen over de mislukte besprekingen tussen CDA, PvdA en SP. Dat verzoek is tegen de regels, omdat de informateur alleen na afloop van zijn werk naar de Kamer geroepen kan worden.

Vervolgens stelde GroenLinks een debat voor waar alleen de onderhandelaars van CDA, PvdA en SP aan zouden deelnemen. Daar bestond geen meerderheid voor, omdat de SP daar niets voor voelde. „Dat ontaardt in een Poolse landdag”, aldus SP-leider Marijnissen.