In de Volkskrant van zaterdag kijkt VVD’er Zalm uitgebreid terug. Deze zoon van een kolenboer heeft het ver geschopt. Bijna onafgebroken is hij sinds 1994 minister van Financiën, een van de invloedrijkste posities in politiek Den Haag. „Ik heb wel eens het grapje gemaakt dat ik geen premier wilde worden omdat ik dan zo veel invloed zou verliezen”, zegt hij in het vraaggesprek.Het meest trots is hij op het solide begrotingssysteem dat hij introduceerde. Daardoor staat de regering minder vaak voor onverwachte tegenvallers. De zwartste dagen waren die waarin minister Verdonk, partijgenoot van Zalm, VVD-Kamerlid Hirsi Ali het Nederlanderschap afnam.

De bange vraag voor Zalm is natuurlijk wat er overblijft van zijn solide beleid als de linkse partijen aan het roer komen. Zalm is daar vrij nuchter in. Gezien de uitslag vindt hij dat de SP moet meeregeren: „Dan kunnen ze laten zien of ze de heilsstaat in het tempo kunnen realiseren dat ze de kiezers hebben voorgespiegeld.” Maar hij denkt dat de socialisten nog wel wat leeuwen en beren zullen tegenkomen.

En de schatkist? Zalm: „Zolang er geen kabinet is, zit ik hier heel gerust. Ik zit boven op de schatkist, en daar gaat niets meer uit.”

Verdonk
Hét handelskenmerk van minister Verdonk is dat ze haar afspraken nakomt. „Regels zijn regels”, zo luidt de stelregel van de nummer twee van de VVD.

Deze stelregel heeft ook consequenties voor de manier waarop ze solt met Rutte, Dat is de strekking van een ’open brief’ die de moeder van Rutte deze week publiceerde. Het was geen brief van mama Rutte zelf, maar van internetpublicist Luuk Koelman,die het in zijn column in een gratis dagblad ’opnam’ voor Mark. Haar vrijgezelle zoon at vorige week woensdag, de vaste dag dat hij bij moeder eet, zijn bord met zuurkool niet leeg. „Alles is prima, mama”, antwoordde hij op een vraag van zijn moeder wat er aan de hand is. Hij stak daarbij zijn beide duimen omhoog. Moeder Rutte schrok, zo blijkt uit de brief. Ze kent haar jongen. De laatste keer dat hij zo reageerde was toen hij een tiener was. Na een voetbalwedstrijd van de F’jes waarbij hij „weer eens” in eigen doel had gescoord, kwam hij met betraande ogen uit de kleedkamer en stak toen ook beide duimpjes omhoog. En tegen de opticien die zijn brilmontuurtje repareerde, zei hij dat voetballen echt „ontzettend leuk” is.

Moeder Rutte vindt dat Verdonk op moet houden „zo naar te doen” tegen haar zoon. „Ik zal u zeggen wat de feiten zijn: de leden van de VVD hebben Mark gekozen als lijsttrekker en vervolgens heeft de fractie hem unaniem gekozen als factievoorzitter. Precies zoals de procedure voorschrijft. Of, om uw eigen gevleugelde woorden maar weer eens aan te halen: regels zijn regels.”

Cadeautjes
Wat hebben Sinterklaas en de formatie van een nieuw kabinet met elkaar te maken? Meer dan gedacht! De website www.bosbalkenende.nl laat zien dat er een overduidelijke link is tussen het bebaarde alter ego van Bart Smit, dat jaarlijks gul met cadeautjes strooit, en PvdA-leider Bos, een van de hoofdrolspelers in de kabinetsformatie.

Genoemde site gaf tot de verkiezingen van 22 november dagelijks verse informatie over de tweestrijd tussen CDA-lijsttrekker Balkenende en zijn sociaaldemocratische evenknie. Bezoekers konden er onder meer foto’s op kwijt als ze Balkenende of Bos ergens in het wild hadden aangetroffen.

Naast foto’s zonden mensen ook spotprentjes in. Vooral Bos moet het daarin ontgelden. Zo is er een plaatje van de PvdA-leider, bedekt met een zedige hoofddoek. ”Wouter Boslim”, is het werkje getiteld. Op een ander plaatje is de hoofdpersoon verkleed als Sinterklaas, compleet met baard, mijter en staf. Er is een klein gedichtje bij afgedrukt, dat weinig goeds beloofd voor een nieuw kabinet met de PvdA.

„Na het zure komt het zoet

Jan Peter deed ’t (ahum) best wel goed

Kunnen wij straks als echte ’rooien’

Weer als vanouds met lekkers strooien!”

Tweemaal stemmen
Voordat de nieuwe Kamer vorige week kon worden beëdigd, stond de oude Kamer nog één plichtpleging te wachten. PvdA-Kamerlid Kalsbeek, inmiddels oud-Kamerlid, moest verslag uitbrengen van het verloop van de verkiezingen. Dat deed ze met verve.

Een hardnekkig probleem bleek de verzending van stempassen. „Niet alleen in grote steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, zelfs in kleinere gemeenten als Littenseradiel speelt dat probleem”, betoogde Kalsbeek vol vuur.

Ander probleem: de registratie van kiezers in het buitenland. Nederlanders in het buitenland moeten zelf actie ondernemen om te mogen stemmen, en dat moet anders, vond de PvdA’er. Nederlanders uit Noorwegen hadden zich terecht beklaagd dat de Belastingdienst en de Sociale Verzekeringsbank hen wel wisten te vinden, maar de Kiesraad niet.

En dan de stemlokalen en het op tijd beginnen. Bij kieslokaal 94 in Utrecht moesten leden van het stembureau eerst de deur forceren om toegang te krijgen. Nota bene.

Er waren ten slotte talloze kleinere incidenten. In Nijmegen stemde een man voor zijn vrouw, „die daartegen protesteerde.” De merkwaardigste gebeurtenis deed zich in stemlokaal 17 in Tilburg voor. Een 86-jarige man „draaide zich plotseling om nadat hij zijn stem had uitgebracht, duwde de volgende kiezer opzij en stemde nogmaals.” Kalsbeek was niet op de hoogte van de partijvoorkeur van de man.

Agenda
Dinsdag en donderdag debatteert de Tweede Kamer over de begroting van Landbouw. Woensdag komt de begroting van Algemene Zaken aan de orde en kiest de Kamer een nieuwe voorzitter.