Van der G. volgt zaak via tv in zijn cel
Volkert van der G., de verdachte van de moord op Pim Fortuyn, volgde de eerste dag in zijn proces rechtstreeks in zijn cel. Van der G. heeft een televisietoestel in zijn verblijf in het huis van bewaring Demersluis in Amsterdam.
Onder meer het NOS Journaal zond vrijdagmorgen delen van de proformazitting direct uit. Net als de rest van Nederland kon Van der G. het voorlezen van de aanklacht door officier van justitie mr. J. Plooy en zijn toelichting op het onderzoek rechtstreeks op de buis volgen.
Van der G. -de grote afwezige op de zitting- kon ook zijn advocaten aan het werk zien. De raadslieden besloten toch akkoord te gaan met het uitzenden van hun betoog. Ze zijn niet gelukkig met de rechtstreekse uitzendingen, maar willen toch dat ook hun verweer in beeld wordt gebracht omdat de berichtgeving anders niet evenwichtig zou zijn.
De meervoudige kamer die het proces tegen Volkert van der G. behandelt, staat onder leiding van coördinerend vice-president mr. F. G. Bauduin van de rechtbank in Amsterdam. De 55-jarige Bauduin is na zijn studie in Groningen in 1981 rechter in de hoofdstad geworden. Hij maakte sindsdien enkele uitstapjes. In 1984 ging hij vier jaar naar het hof van justitie op de Nederlandse Antillen. Van 1997 tot en met 1999 werkte hij bij het Joegoslavië-tribunaal.
Naast zijn werk als rechter is Bauduin onder meer plaatsvervangend voorzitter van het Regionaal Medisch Tuchtcollege en voorzitter van de Amsterdamse Criminalistenclub.
Over de tweede rechter, mr. A. J. R. M. Vermolen, is de afgelopen week veel commotie ontstaan. Hij is sinds dit voorjaar rechter in Amsterdam. De ophef ontstond toen vice-voorzitter F. Hoogendijk van de LPF-fractie in de Tweede Kamer openlijk twijfelde aan de objectiviteit van Vermolen.
Volgens Hoogendijk is Vermolen net als Volkert van der G. „een radicale beroepsactivist”, omdat hij werkzaam is geweest voor VluchtelingenWerk Nederland. De LPF-politicus riep Vermolen op zich terug te trekken uit de strafzaak.
De rechter heeft zelf niet op de aantijgingen gereageerd, maar de rechtbank in Amsterdam liet weten dat er geen enkele aanleiding is om te twijfelen aan de professionaliteit van Vermolen.
De derde rechter, mevrouw T. J. M. Gijsberts, is sinds 1995 werkzaam bij de rechtbank in Amsterdam. Zij doceert ook strafrecht aan de Stichting Studiecentrum Rechtspleging in Zutphen, waar rechters en officieren van justitie worden opgeleid. Gijsberts is verder voorzitter van de klachtencommissie van het Nederlands Psychoanalytisch Instituut.
Volkert van der G. wordt verdedigd door politiek geëngageerde advocaten. Het gaat om de advocaten mr. Britta Böhler, mr. V. Koppe en mr. A. Franken. Hun Amsterdamse advocatenkantoor is vooral bekend wegens politieke zaken.
Het kantoor treedt zelden actief op de voorgrond. Franken voerde vrijdagmorgen met name het woord. Hij is van de drie raadslieden voor het grote publiek de minst bekende.
Franken doet vooral cassatiezaken bij de Hoge Raad, en wordt in juristenkringen hoog aangeslagen. Binnenkort wordt hij ook één dag per week hoogleraar aan de Universiteit Utrecht.
Namens de veroordeelde Rotterdamse drugsbaron L., alias Kobus de Zigeuner, voert Franken een procedure bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens tegen het volgens hem inhumane regime in de extra beveiligde inrichting (EBI) in Vught. In deze gevangenis worden volgens justitie vluchtgevaarlijke criminelen opgesloten.
Koppe verdedigde enkele verdachten in de beursfraudezaak Clickfonds. Momenteel is hij de advocaat van het PKK-kopstuk N. Kesbir. Deze Koerd vroeg vorig jaar asiel aan in Nederland. Dat werd afgewezen en sindsdien zit het lid van de presidentiële raad van de PKK vast omdat Turkije om haar uitlevering heeft gevraagd. De rechtbank in Amsterdam beslist eind deze maand over de uitlevering. Koppe staat ook een vermeend ETA-terrorist bij die vlak voor het huwelijk van prins Willem-Alexander en prinses Máxima in het krakersbolwerk Vrankrijk werd opgepakt. Spanje heeft om zijn uitlevering gevraagd.
De bekendste van de drie advocaten van Van der G. is de van oorsprong Duitse Böhler. De linkse advocate verwierf landelijke bekendheid door de zaak van de Koerdische PKK-leider Öcalan. De raadsvrouw probeerde begin 1999 vergeefs de Koerdische leider naar Nederland te halen.
Öcalan wilde, vergezeld door een kantoorgenoot van Böhler, eind januari 1999 vanuit Minsk met een vliegtuig naar Rotterdam Airport komen om in Nederland asiel aan te vragen. De Nederlandse autoriteiten kwamen hier achter en sloten het luchtruim. Korte tijd later werd Öcalan in Kenia opgepakt en naar Turkije gebracht, waar hij tot de doodstraf is veroordeeld.
Böhler stond ook oud-Unesco-ambassadeur M. Mourik bij in zijn aanklacht tegen Jorge Zorreguieta, de schoonvader van kroonprins Willem-Alexander.
Böhler was tot mei van dit jaar ook voorzitter van Greenpeace. Nadat bekend werd dat ze als raadsvrouw van Van der G. ging optreden, stapte ze op. Greenpeace vreesde met de moord in verband te worden gebracht.