Herben was een woordvoerder. De laatste maanden van een overledene, daarvoor bij het ministerie van Defensie. Geen leider. Min of meer toevallig kreeg de vroegere ambtenaar het leiderschap toegeworpen. In de chaotische avond na de moord op Fortuyn op 6 mei vergiste hij zich even en gaf hij linkse politici de schuld van het klimaat die de moord mogelijk had gemaakt. Na een gesprek met premier Kok op het Catshuis herstelde hij zich en riep hij op tot kalmte.

Die kalmte bewaarde de man uit Linschoten ook zelf, in tegenstelling tot veel van zijn partijgenoten die elkaar pas na de succesvol verlopen Tweede-Kamerverkiezingen met 26 zetels voor de LPF, leerden kennen. Die hoedanigheid maakte Herben ook tot de beste onderhandelaar van het moment. Dat vonden zijn tegenstanders om anderen redenen. VVD-onderhandelaar Zalm kreeg veel van Herben gedaan en ook de latere premier Balkenende (CDA) moet ingenomen zijn geweest met de inschikkelijkheid van de LPF.

Toen het akkoord bijna was bereikt en werd gesproken over de personele samenstelling, bleek de beperkte waarde van het leiderschap van de onderhandelaar. De dagen van de vrijmetselaar als nummer één waren geteld. Het wachten is was alleen op een andere man of vrouw, die hem darvan kon overtuigen. Onder druk van de fractie en de partij is hij donderdag zelf tot een conclusie gekomen.

Herben bepleit een roulerend leiderschap. In andere politieke partijen heeft dat, net als een meerhoofdige leiding, niet gewerkt. De partij, die in de peilingen na de verkiezingen alleen maar in populariteit is gezakt, zou dan een gezicht ontberen. Dat is in deze eeuw fataal. De enige echte leider van de partij blijft Fortuyn. Elke levende leider is gedoemd in zijn schaduw te staan.