„Kamer misleid in zaak-Spijkers”
AMSTERDAM - Bewindslieden van Defensie hebben de Tweede Kamer 49 keer misleid in de zaak rond klokkenluider Fred Spijkers. Dat schrijft auteur Alexander Nijeboer in zijn vrijdag verschenen boek ”Een man tegen de Staat. Een reconstructie van het klokkenluidersschandaal”.
Defensiemedewerker Spijkers onthulde in 1984 dat de landmacht gebruikmaakte van ondeugdelijke mijnen. Die onthulling kostte hem zijn baan, maar na een jarenlang gevecht erkende Defensie in 2002 uiteindelijk haar ongelijk. Dit moest een einde aan de affaire maken. „Niets bleek minder het geval”, schrijft Nijeboer.„Sinds november 2002 ging Staatssecretaris van Defensie Van der Knaap twintig maal in de fout door Kamervragen onjuist of met halve waarheden te beantwoorden. Hij geldt als de onbetwiste kampioen als het gaat om het voorliegen van zijn parlementaire collega’s.”
FNV-voorzitter Agnes Jongerius, die het boek van de auteur in ontvangst nam op het FNV-kantoor in Amsterdam, reageerde onthutst. „Misleiding van het parlement in 49 gevallen, ik vind het verbijsterend. Onze politiek zou geen knip voor de neus waard zijn als dit niet tot op de bodem wordt uitgezocht.”
Zij pleitte voor een wettelijke bescherming waar een klokkenluider op kan terugvallen. „Alle bekende voorbeelden laten zien dat wie de klok luidt, wordt aangevallen en benadeeld.”
De affaire-Spijkers toont de aard van het beestje, aldus de vakbondsvrouw. „Pesten, intimideren, knoeien met dossiers, informatie achterhouden, voor gek verklaren, liegen.”
Klokkenluiders kunnen volgens haar rekenen op steun van de FNV. „Dat behoort tot ons takenpakket.”
Nijeboer heeft drie jaar onderzoek gedaan naar de affaire, die begon nadat munitiespecialist Rob Ovaa om het leven kwam bij een incident met een omstreden mijn van het type AP-23. Spijkers moest de weduwe vertellen dat haar man was omgekomen door zijn eigen schuld, maar hij weigerde dat. Sindsdien deed Defensie er alles aan om de ware toedracht te verhullen, schrijft Nijeboer. „Het boek beschrijft hoe de overheid het leven van een principieel mens heeft geruïneerd.”
De auteur heeft voor zijn onderzoek gesproken met tientallen betrokkenen, getuigen, bewindslieden en ambtenaren en wist honderden geheime documenten boven water te krijgen.
Daaruit heeft Nijeboer ook een lijst opgenomen van de belangrijkste ambtenaren en politici „die malversaties hebben gepleegd.” Op die lijst staan de staatssecretarissen Van der Knaap en Van Hoof en de oud-ministers De Ruiter en Van Aartsen.
Fred Spijkers was om gezondheidsredenen niet aanwezig bij de presentatie van het boek in Amsterdam. Wel liet hij namens hem een verklaring voorlezen. „Puur fascistoïde gedrag op basis van macht. Daar gaat dit boek over. Geslotenheid van vertegenwoordigers van het ministerie van Oorlog, die bij gebrek aan een vijand deze maar creëerde, over de rug van vele doden.”
Spijkers zegt dat er in dit land nog meer geuzen zijn. „Ik noem er twee: oorlogsjournalist Arnold Karskens en Pieter van Vollenhoven. Beiden met het hetzelfde adagium: Recht is recht en zo blijft dat!”
Het ministerie van Defensie wil niet reageren. Volgens een woordvoerster hebben zij het boek nog niet, en belangrijker is dat het departement zich houdt aan de overeenkomst met Spijkers om zich niet meer via de media over de zaak uit te laten.