Verschillende partijen azen op de 324 vrijkomende hectares. Gemeente Katwijk wil er 4000 tot 6000 woningen bouwen. De Kamer van Koophandel en de provincie Zuid-Holland eisen dat er minstens 40 hectare bedrijfsterrein komt. De Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVL) wil evenveel hectares beschikbaar houden voor recreatieve vliegclubs. Natuurorganisaties zouden er het liefst één groot natuurgebied van willen maken.Gemeente Leiden vist in ieder geval achter het net. Hoewel de gemeente geen eigenaar van het gebied was, liet Leiden in 2001 al een compleet bouwplan voor het gebied maken. Het gemeentebestuur ging ervan uit dat het een groot deel van de grond kon annexeren. Dit schoot bij de eigenaren, de toen nog niet gefuseerde gemeenten Valkenburg, Rijnsburg en Katwijk en de gemeente Wassenaar, in het verkeerde keelgat. Nog steeds is Leiden niet geliefd bij de buren.

Medewerkers van projectbureau Project Locatie Valkenburg hebben de taak om alle belangen tegen elkaar af te wegen en een plan op tafel te leggen. Daarbij tellen de meningen en ideeën van burgers vanaf het begin mee. Project Locatie Valkenburg is door de ministeries van VROM en Verkeer en Waterstaat aangewezen als proefproject voor inspraak nieuwe stijl. Dat houdt in dat omwonenden en toekomstige bewoners op zogenaamde inloopbijeenkomsten kunnen meepraten over de invulling van Nieuw-Valkenburg.

Op de eerste bijeenkomst, vorige week in het oude gemeentehuis van Valkenburg, legt Rients Dijkstra uit dat de voormalige vliegbasis grofweg in drie delen wordt verdeeld. De Ommedijkschepolder in het zuiden moet een groene buffer gaan vormen tussen het duingebied en het Groene Hart. Aan de Katwijkse kant is ruimte voor een recreatiegebied met eventuele sportvelden. De rest is bestemd voor bebouwing.

Een inwoner van Valkenburg vraagt aandacht voor de cultuurhistorische waarden van het gebied. „Wij weten niet beter of er ligt een vliegveld met een verkeerstoren, hangars en een landingsbaan. Kan dat niet behouden worden?” Dijkstra knikt. „U wordt op uw wenken bediend. We proberen in ieder geval de landingsbaan in te passen in het stratenpatroon. Dat is ook eigenbelang, want het slopen van de baan kost 30 miljoen euro.”

Dijkstra schetst een beeld hoe het nieuwe dorp er dan uit zou zien: de landingsbaan dient als dorpsstraat en is autovrij. In het midden staan aan weerszijden winkels en voorzieningen. Aan de noordkant leidt de baan naar een station van de RijnGouwelijn, de toekomstige lightrailverbinding tussen de kust en Gouda. „Vanaf het winkelcentrum loopt u dan in een kwartiertje naar het station.”

De Valkenburgers reageren enthousiast. Minder blij zijn de meeste met de bedrijven die ook ergens een plekje moeten krijgen op het terrein. „Waarom moet dat nu?” Een minderheid vindt dat Nieuw-Valkenburg geen slaapdorp moet worden. „Al die mensen die er komen wonen, moeten ook ergens werken. Hoe dichterbij, hoe beter, want de wegen zitten hier al overvol.”

Inderdaad, de ontsluiting van het nieuwe dorp wordt nog een apart vraagstuk. De gemeenteraad van Katwijk heeft aangegeven niet eerder met bouwen te willen beginnen voordat de infrastructuur is aangepast. Volgens projectleider Martien Weissenleber is het onwenselijk om alle verkeer via de N206 naar de afslag Leiden-West op de A44 te ontsluiten. „Daar staat het nu ’s morgens al muurvast. Als je dat goed wilt regelen, moet je er een Prins Clausachtig verkeersplein bouwen. Dat moeten we niet willen en daar hebben we bovendien geen geld voor.” Weissenleber zoekt het liever in een ontsluiting naar afslag Leiden-Zuid op de A44. „En of je dan langs het Valkenburger Meer gaat of er overheen, daar valt over te discussiëren.”