Zo wil ze de maximale duur van de WW–uitkering halveren en wil ze de uitkeringen (behalve de AOW) minder verhogen. Een verlaging van alle belastingtarieven met 3 procent moet zorgen voor meer koopkracht en loonmatiging stimuleren.Dat blijkt uit het concept–verkiezingsprogramma van de liberalen, dat maandag in Rotterdam is gepresenteerd. Het programma ’Voor een samenleving met ambitie’ werd geschreven door een commissie onder leiding van topman Ben Verwaayen van British Telecom. Grote delen ervan lekten vorige week al uit.

De reacties waren kritisch, behalve bij werkgeversorganisatie VNO–NCW. Niet alleen oppositiepartij PvdA, ook coalitiepartner CDA vindt dat de VVD de rekening te veel bij de lagere inkomensgroepen legt. Volgens vakcentrale FNV „zakt de VVD door de fatsoenbodem".

De VVD wil de komende regeerperiode in totaal 17 miljard euro uittrekken voor nieuwe uitgaven. Het geld is onder meer bestemd voor onderwijs, gratis kinderopvang voor werkenden, defensie, infrastructuur en voor een forse lastenverlichting. Naast een verlaging van alle tarieven met 3 procent (volgens Verwaayen goed voor een koopkrachtvoordeel van 1400 euro voor een modaal gezin) gaat het om het schrappen van de onroerendzaakbelasting voor huiseigenaren.

Om dit pakket te kunnen betalen, wil de VVD fors bezuinigen in de sociale zekerheid. De maximale duur van de WW–uitkering moet omlaag van 38 naar negentien maanden. De eerste drie maanden kan de werkloosheidsuitkering dan wel omhoog van 70 naar 80 procent van het laatstverdiende loon.

De uitkeringen stijgen als het aan de VVD ligt de komende jaren niet met de lonen, maar slechts met de prijzen. Een uitzondering wordt gemaakt voor de AOW. Verder komen jongeren tot 27 jaar niet meer in aanmerking voor bijstand.

In totaal wil de VVD voor 2,3 miljard snijden in de sociale zekerheid. Ook bij de overheid en in de zorg moet fors worden bezuinigd, terwijl de woningcorporaties 3,5 miljard moeten inleveren. Van de AOW en de hypotheekrenteaftrek blijft de VVD af.

In de reacties is VNO–NCW vol lof over de VVD–plannen. De werkgeversorganisatie spreekt van „een prachtig programma en goed voor Nederland". VNO is vooral blij met de lastenverlichting.

Verder is er echter overwegend kritiek. Volgens PvdA–leider Bos „profiteren alleen de topsalarissen" van de liberale voorstellen. De lastenverlichting wordt ongedaan gemaakt door de huurverhogingen en duurdere zorg, concludeert Bos. Hij spreekt van „een sigaar uit eigen doos".

Ook coalitiepartner CDA vindt dat de VVD de rekening te veel legt bij de onderkant. Fractieleider Verhagen vindt het VVD–programma bovendien minder solide dan dat van zijn eigen partij. De liberalen doen volgens hem te weinig aan het terugdringen van de staatsschuld.

GroenLinks en SP halen hard uit naar het VVD–programma. Volgens SP–leider Marijnissen „zet de VVD de sloop voort" terwijl fractieleider Halsema van GroenLinks vindt dat de liberalen het verschil tussen arm en rijk groter maken.

De FNV is van mening dat partijleider Rutte met dit programma zijn belofte breekt om van de VVD een brede volkspartij te maken. „Dit programma biedt weinig perspectief voor diegene die langs de kant staat". Het CNV schrikt van de korting op de uitkeringen die de VVD wil.