De hoofdlijnen van het programma voor de Kamerverkiezingen van 22 november, opgesteld door een commissie onder leiding van topman Verwaayen van British Telecom, lekten zaterdag al uit.De liberalen zijn royaal voor hun doen: de VVD wil de komende kabinetsperiode 17 miljard vrijmaken voor plannen als de gratis kinderopvang en belastingverlaging. In ruil daarvoor zijn bezuinigingen nodig in de sociale zekerheid en de gezondheidszorg.

De VVD wil met het kinderopvangplan jonge moeders aan het werk helpen. Meer mensen aan het werk is nodig om de toenemende kosten in de vergrijzing op te vangen. Eerder werd al duidelijk dat de partij niet kiest voor langer doorwerken boven de 65 jaar.

Tot nu toe lanceerden alleen de linkse oppositiepartijen PvdA en GroenLinks plannetjes voor gratis opvang voor kinderen van werkende ouders. De PvdA wil al lange tijd van de kinderdagopvang een basisvoorziening maken.

Binnen de VVD kwam direct commentaar op het voorstel. De jongerenorganisatie van de liberalen, JOVD, noemt het „van de zotte.” Kinderen zijn vooral een verantwoordelijkheid van de ouders zelf. De overheid zou niet verder moeten gaan dan goede opvang garanderen en alleen mensen tegemoet moeten komen die dat nodig hebben, zoals eenoudergezinnen. Kinderopvang moet geen „cadeautje” zijn voor iedereen, zo vindt voorzitter Huiskes.

De VVD deelt in het verkiezingsprogramma nog meer cadeautjes uit. Zo dalen voor iedereen de algemene belastingtarieven met 3 procent. De startende ondernemer hoeft drie jaar lang helemaal geen belasting te betalen als hij een nieuw bedrijf opzet. Verder wordt de belasting op erfenissen gehalveerd.

Om deze extraatjes te kunnen betalen, wil de VVD 2,3 miljard euro bezuinigen op de sociale zekerheid. Zo moet het ontslagrecht worden geflexibiliseerd en krijgen jongeren onder de 27 jaar geen bijstand meer. Zij moeten naar school of aan het werk, vinden de liberalen.

Ook de gezondheidszorg krijgt als het aan de VVD ligt minder geld vanuit Den Haag. De sector kan volgens de partij nog veel winnen door efficiënter te werken. En ook het ambtenarenapparaat kan veel doelmatiger worden ingericht, stelt de partij. De VVD wil een kwart minder Kamerleden, wethouders, raadsleden, burgemeesters, statenleden en gedeputeerden. Dat betekent geen 150 maar 100 Kamerleden.

Ten slotte rekent de VVD op een extra bedrag van 6,5 miljard euro dankzij een berekende economische groei van gemiddeld 1,75 procent per jaar.

De PvdA ziet niks in de VVD-plannen. „De VVD lijkt allerlei leuke plannetjes te willen betalen door nog meer te bezuinigen op de sociale zekerheid en de zorg”, aldus een woordvoerder. De grootste oppositiepartij heeft de buik vol van bezuinigingen. Belastingverlaging is goed, maar dan alleen voor de mensen die het nodig hebben, zo vindt de PvdA.