Het pandemonium begint om 19.00 uur, als het tijdelijk graf van Fortuyn op begraafplaats Westerveld in Driehuis wordt geopend. Het feit dat SBS6 de opgraving rechtstreeks op televisie uitzendt, leidde de afgelopen dagen tot heftige discussies.

De familie Fortuyn gaf toestemming voor de opnames om een einde te maken aan de twijfels of het lichaam van de op 6 mei doodgeschoten politicus wel echt op Westerveld zou zijn begraven. Bovendien, verdedigt broer Marten Fortuyn: „Pim was een man van het volk.” En dus mag het volk kijken.

Volgens de omroep is het de eerste keer dat het opgraven van een lijkkist rechtstreeks op televisie is te volgen. Met drie camera’s worden de macabere beelden vastgelegd. Diverse buitenlandse omroepen, waaronder CNN, toonden interesse voor de beelden.

Wie kijkt, waant zich een voyeur. Met een mobiele kraan wordt zand en aarde weggehaald. De familie staat voor een groot zwart scherm, uit het zicht van de honderden belangstellenden buiten de begraafplaats. Het kerkhof is volledig afgesloten voor het publiek.

De zon zorgt voor diffuus licht tussen de bomen. Het enige geluid is dat van fluitende vogels. Af en toe passeert er met een hoop kabaal een vliegtuig.

Om acht minuten over halfacht gaat het deksel van de grafkelder. De grafkelder is gebouwd op uitdrukkelijk verzoek van Fortuyn zelf. Zijn lichaam ligt in een kist met zinken bodem en zijkanten. Via de televisie wordt het volk verteld dat hij is begraven in zijn -vlak voor zijn dood aangeschafte- „premierspak.” Volgens een tv-commentator zou Fortuyn zijn gewelddadige einde hebben voorzien en vond hij het niet erg om te sterven. Hij zou gezegd hebben: „De balans van het leven is nul.”

Met een stoffertje worden de laatste restjes zwarte aarde van de witte kist geveegd. Een Surinaamse vrouw, een vriendin van Pim, zingt een afscheidslied. Een witte lijkauto rijdt voor. Op het dak liggen zonnebloemen.

Het lege graf wordt onmiddellijk gevuld met dozen. De familie Fortuyn haalt ze van een karretje en zet ze in de kuil. In de dozen zitten brieven, stenen hondjes, beertjes, kaarsen en andere spulletjes die belangstellenden de afgelopen weken hebben achtergelaten.

Op het graf komt later een granieten gedenkplaat. Fortuyn werd op vrijdag 10 mei onder grote publieke belangstelling in Driehuis begraven. Sindsdien bezochten meer dan 150.000 mensen het graf. In de weekenden liep de wachttijd op tot drie uur.

Buiten de hekken staan enkele honderden mensen. Beduidend minder dan de duizenden op de dag van de begrafenis. Er klinkt applaus als de lijkwagen voorbijrijdt. Een vrouw raakt de auto aan. Het lichaam van Fortuyn verlaat voorgoed Driehuis, de plaats waar hij geboren en getogen is.

Dan gaat de stoet op weg naar Rotterdam. Langs de snelwegen A9, A4 en A13 staan duizenden mensen. Op viaducten, in de berm, zittend op de vangrail. Vrachtauto’s toeteren dat het een lieve lust is.

Op een viaduct bij Delft staan een uur voor de passage van de stoet al tientallen mensen. Allemaal kijkend naar het asfalt in de richting van Den Haag. Oud en jong. Een vrouw met rozen, een man met twee hondjes. Beneden op de vangrail zitten twee meisjes. Ze hebben net een berenklauw geplukt. Een man met een kano boven op zijn auto stopt midden op het viaduct. Wat is er aan de hand? Het woord „Pim” van een van de omstanders is genoeg. „Fijn dat jullie dit doen”, zegt hij. „Het doet me meer dan het overlijden van mijn zuster”, zegt de andere man.

Er klinkt applaus als de witte lijkwagen om kwart over negen passeert. Erachter rijden honderden motoren, bij elkaar gehaald door een fan van Fortuyn. „Hij was een beetje een rebel, en wij ook”, verklaarde de man eerder. „Echt mooi hè”, vindt een jongeman het passeren van de stoet. Zijn vriendin knikt minzaam. Ze heeft het koud.

Op Rotterdam Airport ging de kist rechtstreeks naar een mortuarium, waar de familie een nachtwake hield. Zaterdagmorgen om 11.00 uur vertrekt de kist per vliegtuig naar Noord-Italië. Fortuyn wordt daar zaterdagmiddag herbegraven op het kerkhof van het plaatsje Provesano, waar hij een buitenhuis had.