De meeste buitenlandwoordvoerders van de Tweede Kamerfracties keerden vrijdag op verzoek van GroenLinks terug van reces om te debatteren met minister Bot over de crisis in het Midden-Oosten. Als het aan CDA, VVD, LPF, ChristenUnie en SGP had gelegen, zouden de Kamerleden zich deze moeite hebben kunnen besparen. Zij zijn tevreden over de opstelling van het kabinet en zien niet in wat de Nederlandse regering op dit moment nog meer zou kunnen doen dan het spelen van een bescheiden rol achter de schermen. LPF en ChristenUnie zagen dan ook van een reis naar Den Haag af.De oppositie daarentegen ziet nog volop mogelijkheden. Nederland zou zich bijvoorbeeld onmiddellijk achter de oproep van secretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties moeten scharen om een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren af te kondigen, zo betoogde PvdA’er Koenders.

Bot hielp hem snel uit de droom. Hij had eerder die ochtend zijn Israëlische collega nog aan de telefoon gehad en die had hem laten weten dat zijn land een groot voorstander is van een staakt-het-vuren. Israël wil de wapens graag neerleggen, maar dan moet het eerst de garantie krijgen dat Hezbollah zijn rakettenarsenaal uit Zuid-Libanon weghaalt. De regering in Jeruzalem ziet aankomen dat de terroristische organisatie een wapenstilstand alleen maar benut om nog meer raketten uit Iran te betrekken.

Het debat was bij vlagen erg vinnig en de kloven bleken onoverbrugbaar. Karimi (GroenLinks) was niet onder de indruk van Bots diplomatieke activiteiten. Cynisch feliciteerde ze hem met zijn nieuwe baan „als woordvoerder van de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken.

Uitgesproken pro-Israëlisch was VVD’er Van Baalen, die mede namens de LPF sprak. „De VVD zal een veroordeling van Israël niet accepteren. Het land weigert de andere wang toe te keren en mijn partij staat daar achter.” Vanuit het publiek klonk voor het eerst gesis. Ook SGP’er Van der Staaij beleed zijn sympathie voor Israël. „Als de tegenstander raketinstallaties in woonwijken plaatst, wordt het wel erg moeilijk om burgerslachtoffers te voorkomen”, hield hij de linkse oppositie voor. „Een idioot gedoe”, foeterde een dame die uit protest de zaal verliet. „Wat is dit voor een bende?” riep ze nog.

Aan gene zijde van het politieke spectrum eiste SP’er Van Bommel dat Bot bij de EU zou aandringen om het associatieverdrag met Israël op te zeggen. Het leverde hem een warm applaus van de vrij talrijke aanwezigen op.

Minister Bot schonk in zijn reactie klare wijn. Hamas en Hezbollah zijn met geweld begonnen. Dus heeft Israël het recht op zelfverdediging. Wel baarden het grote aantal burgerslachtoffers en de aanvallen op een elektriciteitscentrale hem zorgen en dat had hij ook kenbaar gemaakt.

Maar om Israël publiekelijk te veroordelen, ging hem veel te ver. Het zou alleen maar een averechts effect hebben. Liever hield hij de rechtstreekse contacten met Israël in stand. Niet iedere EU-collega’s had toegang tot de Israëlische ambtgenoot en daarom wilde hij zijn eigen lijntje graag openhouden. De kritiek van de oppositie dat hij door zijn passieve gedrag Israël zijn gang liet gaan, deed hij eenvoudig af als „een nummertje draaien voor de publieke tribune.”