„Opvoeden is leuk en soms heel lastig”
EDE - Ze weet wat opvoeden is. Staatssecretaris Ross-van Dorp van VWS heeft drie dochters. Net als alle ouders heeft ze soms een aanvaring met haar kinderen. Zoals gisterochtend, vlak voordat ze wegreed naar een opvoedingscongres in Ede. „Zelfs de sms’jes vanuit de auto losten het probleem niet op.” Toch is opvoeden vooral leuk, vindt de CDA-bewindsvrouw. „En soms lastig. Heel lastig.”
Praten over opvoeden is in, constateert Ross. „Je kunt elke dag op televisie een programma over opvoeden volgen en ook tijdschriften staan er vol mee. Op zich vind ik die aandacht positief. Het wordt makkelijker om over opvoeding te praten, ook als er problemen zijn. Maar al die aandacht is soms ook verwarrend. Neem de vraag: wat is gezond eten voor je kind? Deskundigen spreken elkaar tegen. Lastig voor ouders.”De aandacht is volgens Ross „ook een beetje te veel” gericht op problemen in de opvoeding. „Natuurlijk zijn die er, maar soms worden die zo nadrukkelijk in beeld gebracht, dat mensen zich gaan afvragen: moet ik eigenlijk wel aan kinderen beginnen? Ik benadruk liever de positieve kant. Opvoeden is leuk.”
Toch ook wel lastig, erkent de staatssecretaris. „Het is een klus. Een héle klus. Opvoeden nu gaat anders dan twintig jaar geleden. Gezinnen veranderen. Veel kinderen groeien op in een eenoudergezin, een gezin met kinderen uit eerdere relaties, een gezin waar de beide ouders van werken. Opa en oma wonen niet meer om de hoek, en als de buurvrouw al wil oppassen, blijkt die ook een baan buiten de deur te hebben.”
Desondanks gaat het volgens Ross in 95 procent van de gezinnen goed met de opvoeding. „Dat wil niet zeggen dat die ouders geen vragen hebben. Ook zij zitten soms met de handen in het haar en hebben advies nodig. Dat is geen schande.”
Moet opvoedingsondersteuning normaal worden?
„Ja, niet alleen voor ouders die problemen met de opvoeding van hun kinderen hebben, maar voor alle ouders. Ik werk daar bewust aan. Door bijvoorbeeld te stimuleren dat instanties die zich professioneel met opvoeding bezighouden, zich zo helder mogelijk presenteren. Het liefst in de wijk, in nauwe samenwerking met de consultatiebureaus. Daar komt 98 procent van alle kinderen.”
Meer samenwerking is nodig, vindt Ross. „Te veel verschillende instanties houden zich met opvoedingsondersteuning bezig. Ze krijgen allemaal hun eigen geld en hebben allemaal hun eigen aanpak en doelgroep. Er wordt langs elkaar heen gewerkt, soms met dramatische gevolgen. Denk aan de dood van peuter Savanna.”
Heeft u een suggestie voor meer samenwerking?
„Gemeenten die een aparte wethouder voor jeugd- en gezinszaken hebben, zijn daar enthousiast over. Ze slagen er beter in het hulpverleningsaanbod op elkaar af te stemmen.
Ook ben ik een groot voorstander van een centrum voor jeugd en gezin in elke gemeente. Ouders moeten daar terechtkunnen met al hun vragen over opvoeding, wat mij betreft vanaf het moment van de zwangerschap.”
Soms gaat het helemaal fout bij de opvoeding van kinderen. Wat is daartegen te doen?
„Problemen in gezinnen moeten zo vroeg mogelijk worden gesignaleerd. En informatie die over kinderen en ouders wordt verzameld, moet voor alle belanghebbenden toegankelijk zijn. Het elektronisch dossier, in plaats van de papieren map die we nu kennen, biedt veel voordelen.”
Het ontbreekt veel ouders aan een netwerk waar ze met hun vragen terecht kunnen, constateert Ross. „Alledaagse adviezen over opvoeding moeten voor iedereen dicht bij huis beschikbaar zijn. Ik heb dat als belangrijk punt in de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) laten opnemen. Gemeenten die daar serieus werk van maken, kunnen het keurmerk ”Jong proof” verdienen. Dat geeft hun recht op extra taken.”
Als ervaringsdeskundige adviseert Ross andere ouders zich geen opvoedingsproblemen te laten aanpraten. „Toen ik in het kraambed lag van mijn eerste dochter voelde ik me onzeker. Als ze huilde, dacht ik dat ze honger had. Was ze stil, dan dacht ik dat ze dood was. Je mag als ouder best zeggen dat niet alles van kinderen verschrikkelijk leuk is. Daarmee ben je niet gelijk een probleemgeval dat hulp behoeft.”
Uw beste opvoedingstip?
„Veel van je kinderen houden. Dat geeft ontspanning.”