Binnenland

Laatste bedrijf in pijnlijk drama

De rectificatie die de NCRV deze week in de eigen omroepgids plaatst, is niet voor tweeërlei uitleg vatbaar. De tekst geeft nog eens aan hoezeer de twee jaar geleden uitgezonden televisiedocumentaire over incest ”Verborgen Moeders” voor de omroep is uitgelopen op een uiterst pijnlijk drama.

Jan van Klinken
10 July 2002 11:11Gewijzigd op 13 November 2020 23:41

De rectificatie in de NCRV-gids maakt deel uit van de schikking die de omroep onlangs aanging met justitie en met de familie Kok. De familie had aangifte gedaan wegens smaad, maar trok die in op voorwaarde dat de omroep schadevergoeding zou betalen en publiekelijk haar excuses zou aanbieden.

Over de tekst is heel wat gesteggeld. Wilde de omroep berechting voorkomen, dan diende ze diep door het stof te gaan. Het was met het pistool op de borst, beaamt woordvoerder Rob Kok van de getroffen familie.

„De NCRV heeft erkend de smaad te hebben gepleegd en betreurt deze gang van zaken. De NCRV biedt de familie daarvoor haar excuses aan”, zo eindigt de rectificatie. De omroep erkent dat de beschuldigingen aan het adres van de familie Kok nooit zo hadden mogen worden uitgezonden.

Er is al eerder ophef geweest over incestdocumentaires, maar nooit zo veel als over ”Verborgen Moeders” van filmer Thom Verheul. De documentaire bestond uit twee delen. Op 19 juni 2000 werd de goede naam van de hervormde emeritus predikant ds. G. Broere te grabbel gegooid door hem herkenbaar aan te wijzen als incestpleger. Een week later was de Noord-Hollandse familie Kok aan de beurt.

Nadat ds. Broere een proces tegen de omroep was begonnen en er getuigen waren gehoord, volgde er schadevergoeding en een rectificatie. De dochter van de predikant die in de uitzending aan het woord kwam, bleek beschuldigingen te hebben geuit die aantoonbaar onjuist waren.

De familie Kok gooide het over een andere boeg. Ze diende een strafklacht wegens smaad in. Na een lang vooronderzoek besloot justitie de NCRV te vervolgen. In de documentaire beweerde Annemarie Kok dat ze als tiener vier keer zwanger was gemaakt en dat drie van de kinderen zouden zijn vermoord. Zelf wees ze geen daders(s) aan, maar in de vooraankondiging deed de NCRV dat wel. Haar vader had haar zwanger gemaakt en het kind laten doden, sprak een stem. Al snel werd duidelijk dat het verhaal op fantasie berustte.

Het duurde lang voordat de NCRV het boetekleed wilde aantrekken maar het is er na twee jaar dan toch van gekomen. Familiewoordvoerder Kok zegt blij te zijn dat dit hoofdstuk nu kan worden afgesloten. „Een overwinning kun je het niet noemen want er zijn alleen maar verliezers. Het is wel een stukje genoegdoening. Ik heb het ervaren als grof onrecht dat je als familie zo maar op de tv besmeurd en beklad kunt worden.”

Het steekt hem vooral dat de NCRV hiervoor verantwoordelijk was: de omroep die zich laat voorstaan op moraal en fatsoen. In Vrij Nederland van vorige week gaf voorzitter Kees Klop nog hoog op over de normen en waarden die zijn omroep hanteert. „Ik werd er beroerd van toen ik het las”, moet Kok van het hart. „Ik wil niet met modder gooien, maar ik heb niet zo’n hoge pet op van de NCRV. Een beetje bescheidenheid had de omroep wel gesierd.”

Als het aan Kok ligt, gaat het boek nog niet dicht. Samen met advocaat Chris Veraart wil hij de mogelijkheid verkennen de verantwoordelijke therapeuten aan te pakken. Het staat voor hem vast dat zij zijn zus Annemarie de incestherinneringen hebben aangepraat. Een van de therapeuten zegt tijdens een opgenomen gesprek dat zowel haar vader als enkele broers zich aan haar zouden hebben vergrepen.

Eerder dit jaar veroordeelde de rechtbank in Arnhem een therapeut in een bijna identieke situatie tot een schadevergoeding van 9000 euro. Dat was een baanbrekend vonnis. Het is voor Kok een stimulans om het voorbeeld te volgen. „Het gaat ons niet om het geld. Dit is niet met geld goed te maken. Maar dit moet stoppen. Die therapeuten helpen mensenlevens kapot te maken. Alleen al bij de werkgroep Fictieve Herinneringen zijn zo’n 300 gezinnen bekend die hetzelfde als ons is overkomen.”

Ook de zedenpolitie Alkmaar zal hij aanspreken. Een tweetal rechercheurs verklaarde in de documentaire dat het verhaal van Annemarie geloofwaardig zou zijn. „Met hen heb ik nog een appeltje te schillen”, kondigt een strijdvaardige Kok aan.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer